نقد و بررسی نظریۀ گلدتسیهر دربارۀ تقدم نقد سند حدیث بر نقد متن

نویسندگان

دانشگاه تهران

چکیده

ایگناتس گلدتسیهر، از مشهورترین خاورشناسان غربی، معتقد است که روش مسلمانان در نقد روایات عمدتاً محدود به نقد إسناد حدیث بود و داوری دربارۀ ارزش محتوای روایات نیز به صحت إسناد بستگی داشت. پس از گلدتسیهر نیز، برخی از خاورشناسان به نتایجی مشابه دست یافتند و نظریات او را تأیید کردند. محققان مسلمان در نقد این نظریات، قواعدی را ذکر کرده‌اند که دالّ بر نقد متن است و معتقدند که محدثان اهل سنت از قرن اول در کنار نقد و بررسی اسناد روایات، به نقد متن نیز توجه داشتند. در این مقاله، دیدگاه گلدتسیهر، منتقدان مسلمان و نیز دیدگاه جاناتان براون، از محققان مسلمان معاصر در غرب، در این مبحث بررسی شده و نکات قوت و ضعف آن‌ها نشان داده شده است. براون معتقد است که نقد متن تا قرن چهارم به شکل پنهان و در لفافۀ نقد سند انجام می‌شد و پس از تألیف منابع اصلی حدیث و از قرن پنجم و ششم بود که برخی علما به نقد متنی صریح روی آوردند. با این حال، به نظر می‌رسد که نقد متن حدیث در میان برخی محدثان قدیم نیز صراحتاً رایج بوده و نیازی به پنهان کردن آن نمی‌دیدند. در پایان مقاله، جهت تکمیل و تأیید بحث، به نمونه‌هایی از روایات اشاره شده و نتایج یک پژوهش نو در جهان غرب دربارۀ مبحثی تاریخی در صحیح بخاری و صحیح مسلم، که به روش نقد متن انجام شده، گزارش شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of Goldziher's Viewpoint regarding the Priority of the Critique of the Chain of the Transmission of Hadith on the Critique of the Text of Hadith

نویسندگان [English]

  • Majid Ma'āref
  • Abd Al-Hādi Faqihizādeh
  • Saeed Shafiee
چکیده [English]

Ignaz Goldziher, a famous western orientalist, believes that Muslims' approach to criticize narrations is mostly limited to the critique of the chain of transmission (isnad). In addition, he argues that judgment about the content of narrations depends on the validity of the chain of transmission. After Goldziher, some orientalists have mentioned similar results and confirmed his views. Criticizing these viewpoints, Muslim researchers have cited some rules referring to the critique of the text. They have assumed that Sunni hadith scholars have usually criticized the text beside the critique of the chain of transmission. The present article tries to study Goldziher's views, Muslim critics, and also Jonathan Brown who is a contemporary Muslim researcher. Strong and weak viewpoints are also studied. Brown believes that until the fourth century AH the critique of the text was implicit and hidden in the critique of the chain of transmission. In the fifth and sixth century AH, some scholars have started criticizing the text explicitly. However, it seems that some earlier hadith scholars have explicitly criticized the text of hadith. Finally, some samples of narrations are presented. Then, the study reports outcomes of a new research in the west about a historical topic in Sahih-al-Bukhari and Sahih Muslim which has been carried out through criticism of text.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Goldziher
  • Hadith
  • Critique of the text
  • Critique of the Chain of Hadith\'s transmission
  • traditionists
  • Rationalists