شناخت‌نامۀ خصائص‌نگاری با تأکید بر خصائص نسایی

نویسندگان

دانشگاه قم

چکیده

نوشتار حاضر کوشیده است تا خصائص‌نویسی را به‌صورت کلی و خصائص نسایی را به‌طور ویژه از جهات مختلفی بازشناسی کند. حاصل مطالعۀ بخش نخست نشان می‌دهد خصائص‌نگاری به‌دلیل معنایی که از انحصار در یک فضیلت خاص افاده می‌کند، برای آن جایگاه متفاوتی از مناقب‌نویسی و فضایل‌نگاری تعریف می‌شود. بررسی موارد انجام‌شده در حیطۀ خصائص‌نگاری تشیع و تسنن، گواه روشنی است که چنین مسئله‌ای را کاملاً تایید می‌کند. بخش دوم مقاله، بازکاوی خصائص نسایی را از جهات گوناگونی از نظر گذرانیده است. اعتبار سندی خصائص و بررسی تطبیقی مضامین آن با برخی از جوامع مهم حدیثی اهل تسنن و اثبات برتری امام علیR بر خلفای اول و دوم و سوم با نظر به روایاتی که نسایی بی‌هیچ کاستنی و افزودنی گزارش می‌دهد، بخش‌هایی است که رهیافت خاص حدیثی خصائص به نمایش می‌گذارد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Introduce to Khaṣāiṣ-graphy, by Emphasis on Nasāī's Khaṣāiṣ Amīr al-Mu'minīn

نویسندگان [English]

  • Ali Ahmad Naseh
  • Sayyed Mohamadtaghi Moosavi Keramati
University of Qom
چکیده [English]

The present article has tried to recognize the Khaṣāiṣ writing in general and Nasāī's Khaṣāiṣ Amīr al-Mu'minīn in particular in different ways. The result of the study of the first part shows that Khaṣāiṣ-graphy, due to the meaning that it expresses of monopoly in a particular excellence, is defined for that different position of "manāqib writing" and "excellences-graphy". An examination of what has been done in the field of Shi'a and Sunni is clear evidence that fully confirms such an issue. The second part of the article examines the Nasā'ī's Khaṣāiṣ. The validity of its Isnad and the comparative study of its contents with some important Sunni hadith collections and the proof of Imam Ali's superiority over the first, second and third caliphs according to the traditions that Nasā'ī reports without any reduction or addition are the parts that Khaṣāiṣ traditions show it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Khaṣāiṣ Amīr al-Mu'minīn
  • Khaṣāiṣ-graphy
  • Nasā'ī
  • Caliphs
  • Isnad
  • Imam Ali's Superiority

مراجع

  1.  

    1. نهج‌البلاغه، تصحیح صبحی صالح.
    2. آلوسى، محمود بن عبدالله، روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، بیروت: دارالکتب العلمیة، منشورات محمد علی بیضون، 1415ق.
    3. ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبة الله، شرح نهج‌البلاغة، چ۱، قم: بی‌نا، 1404ق.
    4. ابن اثیر، اسد الغابة فی معرفة الصحابة، بیروت: دارالفکر، 1409ق.
    5. ابن بابویه، محمد بن على، الأمالی(للصدوق)، چ۶، تهران: کتابچی، 1376ش.
    6. ــــــــ ، علل الشرائع، چ۱، قم: کتابفروشی داوری، 1385ش/1966م.
    7. ــــــــ ، اعتقادات الامامیة(للصدوق)، چ۲، قم: کنگره شیخ مفید، 1414ق.
    8. ابن حبان، صحیح، چ۲، بیروت، مؤسسة الرسالة، 1414ق.
    9. ابن حجر، الاصابة، چ۱، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1415ق.
    10. ــــــ ، فتح الباری، چ۲، بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا.
    11. ــــــ ، تهذیب التهذیب، چ۱، بیروت: دارالکتب، 1404ق.
    12. ابن حنبل، احمد، مسند، طبعة الاولی، بیروت: عالم الکتاب، 1419ق.
    13. ابن داوود، رجال، نجف: مطبعة الحیدریه، 1392ق.
    14. ابن شهرآشوب مازندرانى، محمد بن علی، معالم العلماء، نجف: منشورات المطبعة الحیدریه، 1380.
    15. ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله بن محمد، الاستیعاب فی معرفة الاصحاب، چ۱، بیروت: دارالجبل، 1412ق.
    16. ابن عجیبه، احمد، البحر المدید، چ۱، قاهره: حسن عباس زکی، 1419ق.
    17. ابن عساکر، تاریخ مدینة دمشق، بیروت: دارالفکر، 1415ق.
    18. ابن کثیر، البدایة والنهایه، بیروت: دارالفکر، 1407ق.
    19. ابن طاووس، على بن موسى، التحصین لأسرار ما زاد من کتاب الیقین، چ۱، قم: موسسة دارالکتاب، 1413ق.
    20. ابن مردویه اصفهانی، مناقب علی بن أبی‌طالب، چ۲، قم: دار الحدیث، 1424ق.
    21. امین، سید محسن، اعیان الشیعه، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات، 1406ق.
    22. امینی، عبدالحسین، الغدیر، چ۱، قم: مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیه، 1416ق.
    23. بخاری، محمد بن اسماعیل، الصحیح، بی‌جا: دارالطریق النجاة، 1422ق.
    24. ترمذی، محمد بن عیسس، سنن، چ۲، بیروت: دارالفکر، 1403ق.
    25. آقابزرگ طهرانى، محسن، الذریعة إلى تصانیف الشیعة، تهران: کتابخانۀ اسلامیه، 1408ق.
    26. ثعلبی، ابو اسحاق احمد بن محمد، الکشف و البیان، چ۱، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1422ق.
    27. حاجی خلیفه، کشف الظنون، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
    28. حاکم نیشابوری، محمد بن عبدالله بن محمد، المستدرک، بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا.
    29. حلى، حسن بن یوسف بن مطهر، کشف الیقین فی فضائل امیرالمؤمنینR، چ۱، تهران: وزارت ارشاد اسلامی، 1411ق.
    30. خضری، سید احمدرضا، «خصائص امیرالمؤمنین»، ماهنامۀ کتاب ماه دین، شمارۀ ۳۷، 1379، ص۲۴ـ۲۵.
    31. ذهبی، شمس‌الدین محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، چ۱، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1407ق.
    32. ــــ ، تذکرة الحفاظ، بیروت: دار الاحیاء التراث، بی‌تا.
    33. ــــ ، الکاشف فی معرفة من له روایة فی کتب الستة، چ۱، جده: دارالقبلة، 1413ق.
    34. ــــ ، سیر اعلام النبلاء، چ۹، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1413ق.
    35. راغب اصفهانى، حسین بن محمد، مفردات الفاظ القرآن، چ۱، بیروت: دار الشامیة، 1412ق.
    36. زرکلى، خیرالدین، الاعلام، چ۸، بیروت: دارالعلم للملایین، 1989م.
    37. سید مرتضی، بی‌تا، تنزیه الانبیاء، قم: الشریف المرتضی، بی‌تا.
    38. سیوطی جلال‌الدین، تاریخ الخلفا، چ۱، مصر: مطبعة السعادة، 1371.
    39. شریف الرضی، محمد بن حسین، خصائص الأئمةk(خصائص امیرالمؤمنینR)، چ۱، مشهد: آستان قدس رضوی، 1406ق.
    40. صالحی شامی، سبل الهدی و الرشاد، چ۱، بیروت: دارالکتب، 1414ق.
    41. طبرسى، فضل بن حسن، إعلام الورى بأعلام الهدى، چ۱، قم: 1417آل البیت، ق.
    42. ــــــ ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، چ۳، تهران: ناصرخسرو، 1372ش.
    43. طبری محمد بن جریر، تاریخ الامم والملوک، چ۲، بیروت: دارالتراث، 1387ق/1967م.
    44. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، چ۴، تهران: دارالکتب الاسلامیه، 140ق.
    45. قندوزی، ینابیع المودة لذوی القربی، چ۱، قم: دارالاسوة، 1416ق.
    46. متقی هندی، کنز العمال، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1409ق.
    47. مجلسى، محمدباقر، بحار الانوار، چ۲، بیروت: 1403ق.
    48. مزی، تهذیب الکمال، چ۳، بیروت: مؤسسة الرساله، 1408ق.
    49. مراغی، تفسیر، چ۱، بیروت: دارالفکر، 1371.
    50. مقریزی، امتاع الاسماع، چ۱، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1420ق/1999م.
    51. میلانی سید علی حسینی، خواستگاری ساختگی، چ۴، قم: الحقایق، 1390.
    52. موفق خوارزمی، مناقب، چ۲، قم: مؤسسۀ نشر اسلامی، 1414ق.
    53. نجاشی،‏ احمد بن على، رجال، قم: انتشارات جامعۀ مدرسین، 1407ق.
    54. نسایی، ابو عبدالرحمن احمد بن شعیب، سنن الکبری، چ۱، بیروت: دارالفکر، 1348.
    55. ـــــ ، خصائص امیرالمؤمنین علی بن أبی‌طالب، چ۱، بی‌جا: مجمع احیاء الثقافة الاسلامیة، 1419ق.
    56. ـــــ ، ـــــ ، چ۱، تحقیق الدانی بن منیر، بیروت: مکتبة العصریه، 1424ق.
    57. ـــــ ، ـــــ ، تحقیق احمد میرین البلوشی، الکویت: مکتبة المعلیا، 1406ق.
    58. ـــــ ، ـــــ ، تحقیق محمد هادی امینی، تهران: مکتبة نینوی الحدیثه، بی‌تا.
    59. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1411ق.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار