مبانی تاریخی جریان سلفی معاصردر حجیت و اعتبار روایات پیامبر و نقد آن‌ها با تأکید بر دیدگاه‌های عبدالماجد الغوری در کتاب المدخل الی دراسه علوم الحدیث

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه بین المللی امام خمینی

چکیده

قرآن و سنّت در زمان پیامبر2 همدوش با یکدیگر بودند. با وفات پیامبر2، سوزاندن مجموعه‌های حدیثی و یک قرن تاریخ شفاهی، حدیث ظنّی الصدور گشت و برابری آن با قرآن از بین رفت. مبانی فکری سلفیان در حجیت قرآن و سنّت بدون اجتهاد عقلی، اعتقاد به ظاهرگرایی و مقابله با نوآوری، پذیرفتن نقل الفاظ حدیث و حفظ کامل سنّت پیامبر2 در میان صحابه و تابعین، انکار جعل حدیث در آن دوره و اعتقاد به حجیت حدیث مرسل، راه استدلال و اجتهاد عقلی را بر پیروان خود مسدود نمود و با غفلت از اقتضای زمانه، در پیِ همسانی کامل با صدر اسلام است. و با تکفیر دیگران ایمان و حقیقت را منحصر به خود می‌دانند.
عبدالماجد الغوری پژوهشگر مطالعات حدیثی به پیروی از عقاید سلفیه، در یکی از تألیفات خود با عنوان المدخل الی دراسه علوم الحدیث به علوم مرتبط با حدیث می‌پردازد. این پژوهش به بررسی رویکرد سلفی در حجیت روایات با تأکید بر دیدگاه‌های وی در کتاب مذکور می‌پردازد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Historical Foundations of the Contemporary "Salafī" Movement in the Authority and Validity of the Prophet's Traditions and Criticize Them by Emphasizing the Views of "Abdul Majīd Ghouri" In the "al-Madkhal ilā Dirāsah 'ulūm al-Ḥadīth"

نویسندگان [English]

  • Fatemeh Khameda 1
  • Majid Maaref 1
  • Iraj Goljani Amirkhiz 2
1 University of Tehran
2 University of International Imam Khomeini
چکیده [English]

The Qur'an and Sunnah were in a harmony during the Prophet`s era. After the death of the Prophet, the burning of the Hadith collections and a century of oral history, the Hadith went "ẓannī al-ṣudūr" and its equality with the Qur'an vanished.
The theoretical foundations of Salafīs according to the Qur'an and the tradition without rational effort (ijtihad), belief in "ẓāhir" trend and opposition to innovation, accepting the words of the Hadith and the complete preservation of the Prophet's tradition among companions and followers, denial of the archetypal Hadith at that time and the belief in the fabricating of Hadith in that era, all of them blocked the way of rationality and Ijtihad of its followers, and by ignoring the requirements of time, they are in full harmony with the first days of Islam, and by excommunicating others, they appropriate faith and truth for themselves.
'Abdul Majid al-Ghouri, a scholar of Hadith Studies, following Salafi's ideas, in one of his works: «Introduction to the Study of Hadith science» deals with the sciences related to hadith. This study examines the Salafī approach to the authenticity of traditions by emphasizing his views in the book.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qur'an
  • Sunnah
  • Salafī
  • Excommunicating
  • Ibn Taymiyyah
  • 'Abdul Majid al-Ghouri

مراجع

  1.  

    1. قرآن کریم.
    2. ‌آلبانی، ناصر، شرح العقیدة الطحاویه، دمشق: منشورات المکتب الاسلامی، 1984م.
    3. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ترجمۀ محمود مهدوی دامغانی، چ1، تهران: نشر نی، 1367ش.
    4. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، ج20، http://shiaonlinelibrary.com
    5. ابن باز، عبدالعزیز بن عبدالله، مجموع فتاوی العلامة عبدالعزیز بن باز، نظارت: محمد بن سعد الشویعر، مکتبة دار طبریة، بی‌تا.
    6. ابن تیمیه، ابوالعباس تقی‌الدین احمد، درء التعارض العقل و النقل، محمد رشاد سالم، جمهوریة العربیة المتحده، دارالکتب، 1971م.
    7. ـــــــ ، مجموعة الفتاوی، تخریج عامر الجزار و أنور الباز؛ بی‌جا: دار الوفاء لطباعة و النشر و التوزیع، بی‌تا.
    8. ابن جوزی، عبدالرحمن بن علی، الموضوعات، تحقیق عبدالرحمن محمد عثمان، مدینه: المکتبة السلفیة، 1386ق.
    9. ابن حزم، علی بن احمد بن سعید، الفصل فی الملل و الأهواء و النحل، قاهره: مکتبة الخانجی، بی‌تا.
    10. ابوزهره، محمد، سلفیان، ترجمۀ علیرضا ایمانی، فقه اهل تسنن، قم: نشر ادیان، 1386.
    11. ابوزهو، محمد، الحدیث والمحدثون، ریاض: شرکة الطباعة الغربیة، 1984م.
    12. ابوشهبه، محمد بن محمد، اعلام المحدثین، مصر: دارالکتاب العربی، 1962م.
    13. ابوریة، محمود، أضواء علی السنة المحمدیة، ط5، بیروت: منشورات أعلمی، بی‌تا.
    14. الاشبیلی، ابن خلدون، دیوان المبتدأ والخبر فی تاریخ العرب والبربر ومن عاصرهم من ذوی الشأن الأکبر، المحقق: خلیل شحادة، ط2، بیروت: دارالفکر، 1408ق.
    15. أنیس، ابراهیم و همکاران، معجم الوسیط، ترجمۀ محمد بندرریگی، چ3، قم: انتشارات اسلامی، 1389.
    16. بخارى، محمد بن اسماعیل، الجامع الصحیح، ترقیم: محمد نزار تمیم/ هیثم نزار تمیم، بیروت: دارالأرقم، بی‌تا.
    17. بداشتی، علی‌الله ومیرزا ابوالحسنی، امیرحسین، «تحلیل و نقد دیدگاه سلفیه درارزش معرفت‌شناختی عقل در حوزۀ معرفت دینی»، قبسات، بهار 1395.
    18. براورز، بولس و همکاران، المنجد فی الأعلام، لبنان: مطبعة الکاتولیکیة، 1982م.
    19. بشیر، حسن، تاریخ فرهنگی سلفیه از متن‌گرایی تا زمینه‌گرایی، http://alwahabiyah.com
    20. جدعان، فهمی، الماضی فی الحاضر، ط1، بیروت: المؤسسـة العربیـة للدراسـات والنشر، 1997م.
    21. حرّ عاملى، محمد بن حسن، وسائل الشیعه، تحقیق مؤسسة آل‏البیت، قم: مهر، 1412ق.
    22. حلمی، مصطفی، قواعد المنهج السلفی فی الفکر الاسلامی، بیروت: دارالکتب العلمیه، 2005م.
    23. الخن، مصطفی سعید و سید اللحام، بدیع، الایضاح فی علوم الحدیث و الاصطلاح، ط5، بیروت: دارالکلم الطیب، 1425ق.
    24. دشتی، محمد، ترجمۀ نهج‌البلاغه، مؤسسۀ فرهنگی تحقیقاتی نهج‌البلاغه، ۱۳۸۳.
    25. الدویش، احمد بن عبدالرزاق، فتاوى اللجنة الدائمة، ریاض: رئاسة إدارة البحوث العلمیة والافتاء، بی‌تا.
    26. ذهبی، شمس‌الدین محمد، تذکرة الحفاظ، بیروت: دارالکتب العلمیه، 1374ق.
    27. ربانی، محمدحسن، اصول و قواعد فقه الحدیث، چ4، قم: بوستان کتاب، 1393ش.
    28. سالم، محمد رشاد، مقارنة بین الغزالی و ابن تیمیه، ریاض: دارالسلفیة، بی‌تا.
    29. السباعی، مصطفی، السنة و مکانتها فی التشریع الاسلامی، ط2، بیروت: المکتب الاسلامی، 1976م.
    30. سلامی، نذیر احمد، حرمت تکفیر اهل قبله در اندیشۀ علمای اسلام، 1397/2/30، http://alwahabiyah.com
    31. سیدنژاد، سید باقر، «سلفی‌گرایی در عراق و تأثیر آن بر جمهوری اسلامی ایران»، فصلنامه مطالعات راهبردی، سال سیزدهم، شمارۀ ۱، (پیاپی 47)، بهار 1389، ص۹۵ـ۱۲۲.
    32. ــــــ ، تحذیر الخواص من أکاذیب القصاص، تحقیق محمد بن لطفی صباغ، ط2، بیروت: المکتب الاسلامی، 1404ق.
    33. شنقیطی، محمد، السلفیة حقیقته وصلته بالاسلام الصحیح فی سجل البحوث و الأوراق، بیروت: مرکز الوحدة للدراسات العربیة، 2011م.
    34. شهرستانی، محمد بن عبدالکریم، ملل و نحل، ط.1، بیروت: دار و مکتبة الهلال، 1998م.
    35. ‌شیبانی، ابو عبدالله احمد بن حنبل، اصول السنة، الخرج، السعودیة: دار المنارة، 1411ق.
    36. صفری، وحید، «ظاهریه و اهل حدیث، افتراق یا اتفاق بررسی موردی ابن حزم اندلسی و لالکایی»، پژوهشنامۀ حکمت و فلسفه، شمارۀ 17، بهار 1385، ص121ـ144.
    37. طبرى، محمد بن جریر، تاریخ الامم والملوک، بیروت: دار قاموس الحدیث، بی‌تا.
    38. طوسی، محمد بن حسن، تهذیب الاحکام، تصحیح على‏اکبر غفارى، تهران: صدوق، 1417ق.
    39. عجاج الخطیب، محمد، السنة قبل التدوین، قاهره: مکتبة وهبة، 1408ق.
    40. ـــــــ ، السنة قبل التدوین، ط2، قاهره: مکتبة وهبة، 1429ق.
    41. علیزاده موسوی، سید مهدی، «جریان‌شناسی سلفیان و وهابیت و نقش آنان در جهان اسلام»، مرکز بین‌المللی مطالعات صلح، 1391.
    42. عوض‌پور، مهدی و همکاران، «گفتمان سلفی معاصر در جهان عرب؛ زمینه‌های خیزش و منظومۀ معنایی»، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، شمارۀ ۴۴، زمستان 1394، ص۳۴ـ۶۷.
    43. الغوری، سید عبدالماجد، المدخل الی دراسة علوم الحدیث، بیروت: دار ابن کثیر، 1430ق.
    44. فرهمند، عبدالجلیل، «بررسی تطبیقی توحید و شرک از دیدگاه مذاهب اسلامی و جریان‌های تکفیری»، حبل المتین، سال سوم، شمارۀ ۹، زمستان 1393.
    45. القاسمی، محمد جمال‌الدین، قواعد التحدیث، تحقیق و تعلیق مصطفی شیخ مصطفی، ط1، بیروت: الرسالة الناشرون، 1425ق.
    46. المامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایة، تحقیق محمدرضا المامقانی، قم: مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، 1411ق.
    47. ـــــــ ، تنقیح المقال فی علم الرجال، تحقیق محیی‌الدین و محمدرضا المامقانی، قم: مؤسسة آل بیت لاحیاء التراث، 1431ق.
    48. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، ط2، بیروت: مؤسسة الوفاء، 1403ق.
    49. محمدى رى‌شهرى، محمد،میزان الحکمة، چ۲، بی‌جا: مکتب الاعلام الاسلامى، 1367.
    50. محمودیان، محمد، بنیادهای فکری القاعده، چ۱، تهران: نشر دانشگاه امام صادقR، 1390.
    51. المسلم، صحیح، تحقیق صدقی جمیل جبار، ط1، بیروت: دارالفکر، 1424ق.
    52. مشکور، محمدجواد، فرهنگ فرق اسلامی، چ4، مشهد: آستان قدس، 1372.
    53. مطهری، مرتضی، کلیات علوم اسلامی، بی‌جا: بنیاد علمی فرهنگی مرتضی مطهری، 1381.
    54. معارف، مجید و همکاران، «مبانی فتاوای تکفیری سلفیه، ارزیابی و نقد»، پژوهشنامه قرآن و حدیث، شمارۀ 18، 1395.
    55. معارف، مجید و شفیعی، سعید، درآمدی بر مطالعات حدیثی در دوران معاصر، چ۱، تهران: نشر سمت، 1394.
    56. ـــــ ، جوامع حدیثی اهل سنت، تهران: انتشارات سمت، 1383.
    57. نیشابوری، حاکم، المستدرک علی الصحیحین، تلخیص و تذییل حافظ ذهبی، بیروت: دارالمعرفة، بی‌تا.
    58. alwahabiyah.comپایگاه تخصصی وهابیت
    59. http://mazaheb.ir
    60. http://smyazdani.com
    61. https://www.abjjad.com
    62. www.eShia.ir

     

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار