اعتبارسنجی حدیث اسلام آوردن ابوذر در روضۀ کافی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموخته علوم قرآن و حدیث، مربی، هیئت‌علمی گروه معارف اسلامی، دانشگاه پیام نور تهران، تهران، ایران

2 استاد تمام گروه معارف اسلامی دانشگاه علم و صنعت تهران، تهران، ایران

چکیده

دربارۀ اسلام آوردن ابوذر در منابع کهن روایت‌های گوناگونی نقل شده است که با یکدیگر همخوانی چندانی ندارند. در این مقاله که بر روش توصیفی‌تحلیلی استوار است، به حدیث اسلام آوردن ابوذر در روضۀ کافی پرداخته و سعی شده سند و محتوای آن تحلیل و بررسی گردد. برایند این مطالعه آن است که روایت اسلام آوردن ابوذر، گرچه در منابع تاریخی نقل شده، در منابع روایی شیعه به دو طریق متفاوت توسط ثقة الاسلام کلینی در بخش روضۀ کافی و صدوق در امالی آورده شده است. نه‌تنها محتوای روایت مردود نیست بلکه با واکاوی سند روایت و تتبع در قراین نقلی و بررسی دلالت متن روایت و توجه به مبنای متقدمین در گزینش حدیث و شرایط صدر اسلام و وجود نقل به معنا در روایت دریافت می‌گردد که امکان وقوع رویداد شگفت‌آور برای ابوذر بدیهی بوده و از هرگونه استبعاد به دور می‌باشد.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluating the validity of the hadith about Islam of Abū Dharr in "Kāfī Rawḍah"

نویسندگان [English]

  • Valiollah Mahdavifar 1
  • Ali Nasiri 2
1 M.A. of Ulum Quran and Hadith, Payame Noor University of Tehran.Tehran.Iran
2 Professor of Islamic Teaching, Iran University of Science and Technology.Tehran.Iran
چکیده [English]

Various traditions have been narrated about the Islam of Abū Dharr, which do not agree with each other. This article is based on descriptive-analytical method. He has studied the tradition of bringing Islam of Abū Dharr in Rawḍah of Kāfī and has examined its Isnad and the content. Therefore, it has been concluded that, The tradition of bringing Abū Dharr to Islam, although it has been quoted in historical sources, but In hadith sources of Shia In two different ways by Kulaynī in the Rawḍah section of Kāfī and Șadūq are mentioned in Amālī. Not only the content of the tradition is not rejected but also with Isnad of tradition analysis and following in the narrated evidences and examining the meaning of the narrative text and paying attention to the basis of the predecessors in selecting the hadith and the conditions of the beginning of Islam and the existence of meaning is received in the tradition that the possibility of a surprising event was obvious to Abū Dharr and is far from any exclusion.

کلیدواژه‌ها [English]

  • hadith
  • validation
  • Abū Dharr
  • Kāfī
  • Rawḍah

مراجع

  1.  

    1. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، بیروت: دار الاضواء، بی‌تا.
    2. ابن‌اسحاق، محمد بن اسحاق یسار، سیرۀ ابن‌اسحاق، بی‌جا: نشر مکتب دراسات التاریخ والمعارف و الاسلامیه، بی‌تا.
    3. ابن‌بابویه، محمد بن على، الأمالی(للصدوق)، چ۶، تهران: نشر کتابچی، 1376ش.
    4. ـــــــ ، الخصال، چ۱، قم: نشر جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، 1362ش.
    5. ـــــــ ، کمال‌الدین و تمام النعمه، تصحیح علی‌اکبر غفاری، ترهان: نشر اسلامیه، 1395ق.
    6. ـــــــ ، عیون أخبار الرضاR، چ۱، تهران: نشر جهان، 1378ق.
    7. ابوالحسین، احمد بن فارس زکریا، معجم مقاییس اللغه، قم: مکتبة الاعلام الاسلامی، 1404ق.
    8. ابن‌سعد، محمد، الطبقات الکبری، بیروت: ‌دار صادر، بی‌تا.
    9. ابن‌عبدالبر، یوسف بن عبدالله، الاستیعاب فی معرفة الأصحاب، بیروت: دار الجیل، ۱۴۱۲ق.
    10. ابن‌کثیر، اسماعیل بن عمر، البدایة و النهایة، بیروت: دار الفکر، ۱۹۸۶م.
    11. ابن‌هشام، عبدالملک، سیرة النبویه، تصحیح مصطفی السقا و ابراهیم الابیاری و عبدالحفیظ شبلی، بیروت: دار المعرفة، بی‌تا.
    12. اکبرنژاد، مهدی، فرزند وحی، جمال و گراوند، نجمیه، «شیوۀ کلینی در گزینش احادیث کافی»، مطالعات تاریخی قرآن و حدیث، دورۀ 19، شمارۀ 53، 1392ش، ص۱۱۳ـ۱۳۰.
    13. بحرالعلوم، محمدمهدی، الفوائد الرجالیه، تهران، مکتبة الصادق، ۱۳۶۳ش.
    14. بلاذری، احمد بن یحیی، انساب الاشراف، تحقیق محمدباقر محمودی و دیگران، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات.
    15. بغدادی، محمد بن حبیب، المحبر، بی‌جا: مطبعة الدائرة، ۱۳۶۱ق.
    16. حلبی، نورالدین، السیرة الحلبیه، بی‌جا: دار الکتب العلمیه، بی‌تا.
    17. دشتی، محمد، ترجمۀ نهج البلاغه، چ۱، بی‌جا: نشر اسراء، 1390ش.
    18. ذهبی، محمد بن احمد، تاریخ الاسلام، بیروت: ‌دار الکتاب العربی، ۱۴۰۷ق.
    19. شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم، ۱۴۱۹ق.
    20. صفار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد2، چ۲، قم: مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی، 1404ق.
    21. طبری حمد بن جریر، تاریخ امم و الملوک، تحقیق ابوالفضل ابراهیم، چ۴، بیروت: دار التراث، 1967م.
    22. طوسى، محمد بن الحسن، الأمالی، چ۱، قم: دار الثقافه، 1414ق.
    23. ـــــــ ، رجال الطوسی، چ۳، قم: مؤسسة النشر الاسلامی التابعة الجامعة المدرسین بقم المقدسه، 1373ش.
    24. عاملى، جعفر مرتضى، الصحیح من سیرة النبی الأعظم، چ۴، بیروت: دار الهادی، 1415ق.
    25. عاملی، زین‌العابدین بن علی(شهید ثانی)، الرعایة فی علم الدرایه، قم: مکتبة آیت‌الله مرعشی نجفی، 1408ق.
    26. عسکرى، حسن بن عبدالله، الفروق فی اللغة، چ۱، بیروت: دار الافاق الجدیده، 1400ق.
    27. کلینى، محمد بن یعقوب، الکافی، چ۴، تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1407ق.
    28. قرشى بنایى، على‌اکبر، قاموس قرآن، چ۶، تهران، دار الکتب الاسلامیه، 1412ق.
    29. مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، چ۱، قم: المؤتمر العلمی لالفیة الشیخ المفید، 1413ق.
    30. نجاشی، احمد بن على، رجال النجاشی، چ۶، قم: مؤسسة النشر الاسلامی لجامعة المدرسین بقم المشرفه، 1365ش.
    31. نصیری علی، روش‌شناسی نقد احادیث، بی‌جا: نشر مؤسسۀ وحی و خرد، 1389ق.
    32. مامقانی، عبدالله، مقباس الهدایة فی علم الدرایه، قم: مؤسسة آل البیت لاحیاء التراث، 1411ق.
    33. مجلسى، محمدباقر بن محمدتقى، بحار الانوار، چ۲، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1403ق.
    34. ـــــــ ، مرآة العقول، تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1404ق.
    35. مقدسی مطهر بن طاهر، البدء و التاریخ، بی‌جا: نشر مکتبة الثقافة الدینیه، بی‌تا.
    36. مؤدب، سید رضا، علم الدرایة تطبیقی، چ۲، بی‌جا: نشر المصطفی، 1391ش.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار