اعتبارسنجی حدیث کساء (به روایت حضرت فاطمه زهرا)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه معارف قرآن و حدیث دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

2 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد مدرسی معارف اسلامی، دانشگاه معارف اسلامی، قم، ایران

چکیده

حدیث شریف کساء که بیانگر برخی فضایل اهل بیتk و به اعتقاد مفسران، سبب یا شأن نزول آیۀ تطهیر است، طرق و گونه‌های متعددی دارد. یکی از مشهورترین آن‌ها، حدیث کساء به روایت جابر بن عبدالله انصاری از حضرت زهراB است. محتوای سرشار از معارف حدیث کساء باعث شده این حدیث در قرون اخیر، بیشتر مورد اهتمام اندیشمندان قرار بگیرد اما به‌دلیل وجود برخی کاستی‌ها در پژوهش‌های پیشین دربارۀ سند و متن این حدیث، نوشتار پیش رو تلاش دارد با رویکرد توصیفی‌تحلیلی، در اعتبارسنجی آن درنگی نموده و وثوق سندی و صدوری حدیث کساء را بررسی کند. یافته‌های پژوهش حاکی است اصل وجود ماجرای کساء، مورد پذیرش فریقین است و گر چه حدیث کساء به روایت جابر از حضرت زهراB در منابع اولیه مشهود نیست، اما دلایلی بر اعتبار سندی آن وجود دارد. همچنین قراین درون‌متنی و برون‌متنی و سایر شواهد، گواه صحت و اعتبار آن است.


کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluating the validity of the Hadith of kisā'

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hadi Mansouri 1
  • Ameneh QaribDoust 2
1 Assistant Professor of Teachings of Quran and Hadith, Maaref Univesity of Qum. Qum, Iran
2 M.A. Student of teacher of Islamic Studies, Maaref Univesity of Qum Qum.Iran
چکیده [English]

The noble hadith of kisā', which expresses some of the virtues of Ahl al-Bayt (as) and, according to the commentators, is the cause or reason of the revelation of the verse of "taṭḥīr" (Ahzab: 33), has several versions and chains of traditions. One of the most famous of them is the hadith of kisā' narrated by Jāir in Anṣārī from Hazrat Zahrā' (pbuh). Due to some shortcomings in previous research on Isnad and the text of this hadith, the present article tries to evaluate its validity with a descriptive-analytical approach and check the authenticity of the chain of transmitter and the issuance of the hadith of kisā'. The findings of the research indicate that the existence of the event of kisā' is accepted by the two parties i.e.  Shia and Sunni and the hadith of Hazrat Zahra (as) although not evident in the primary sources, but there are reasons for its authenticity. Also, internal evidences such as the compatibility of the text of the hadith with the revelatory teachings and external textual evidences such as the existence of numerous traditions about the event of kisā' and the frequency of its occurrence, testify to the authenticity of this hadith.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The event of 'Abā narrated by Hazrat Zahrā' (as)
  • Evaluating the validity
  • Hadith of kisā'
  • Traditional Wuthūq
  1.  

    1. قرآن کریم.
    2. آقابزرگ تهرانی، محمدمحسن، الذریعة إلی تصانیف الشیعه، قم: اسماعیلیان، 1408ق.
    3. ‏ ابن ابی‌الحدید، عبدالحمید بن هبةالله، شرح نهج البلاغة لابن أبی الحدید، تحقیق و تصحیح محمد ابوالفضل ابراهیم، قم: مکتبة آیت‌الله مرعشی نجفی، 1404ق.
    4. ابن ابی‌حاتم، عبدالرحمن بن محمد، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق اسعد محمد الطیب، عربستان سعودی: مکتبة النزار مصطفی الباز، 1419ق.
    5. ابن ابی‌زینب، محمد بن ابراهیم، الغیبة للنعمانی، علی‌اکبر غفاری، تهران: صدوق، 1397ق.
    6. ابن ابی‌شبیه، ابوبکر عبدالله بن محمد بن ابراهیم، مصنف فی الاحادیث و الآثار ابن أبی‌شبیه، تصحیح سعیدمحمد لحام، بیروت: دار الفکر، 1429ق.
    7. ابن‌اثیر، عز‌الدین بن الاثیر ابوالحسن على بن محمد الجزرى، أسد الغابة فى معرفة الصحابة، بیروت: دار الفکر، 1409ق.
    8. ابن‌بابویه، علی بن حسین، الامامة و التبصرة من الحیرة، تحقیق/ تصحیح مدرسۀ امام مهدىR‏، قم: مدرسة الامام المهدىZ، 1404ق.
    9. ابن‌بابویه، محمد بن على، الخصال، علی‌اکبر غفاری، قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم‏،
      1362ش.
    10. ــــــــ‏ ، علل الشرائع، قم: کتاب‌فروشى داورى‏، 1385ش.
    11. ــــــــ ، معانی الاخبار، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1403ق.
    12. ــــــــ ، عیون أخبار الرضا تحقیق/ تصحیح مهدی لاجوردی، تهران: جهان، 1378ق.
    13. ــــــــ ، کمال ‌الدین و تمام النعمة، چ۲، تهران: اسلامیه، 1395ق.
    14. ــــــــ ، الامالی، چ۵، بیروت: اعلمی، 1400ق.
    15. ــــــــ ، کتاب من لایحضره الفقیه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1413ق.
    16. ابن‌بطریق، یحیی بن حسن، عمدة عیون صحاح الاخبار فی مناقب إمام الابرار، قم: جماعة المدرسین قم، مؤسسة النشر الاسلامی‏، 1407ق.
    17. ابن‌حنبل، احمد بن محمد، مسند الامام احمد بن حنبل، بیروت: مؤسسة الرسالة، 1416ق.
    18. ابن‌حیون، نعمان بن محمد مغربی، دعائم الاسلام و ذکر الحلال و الحرام و القضایا و الاحکام، چ2، قم: مؤسسة آل البیتk، 1385ق.
    19. ابن‌درید، محمد بن حسن، جمهرة اللغة، بیروت: دار العلم للملایین، 1988م.
    20. ابن‌شاذان قمى، ابوالفضل شاذان بن جبرئیل، الفضائل، چ2، قم: رضی، 1363ش.
    21. ابن‌شعبه حرانی، حسن بن علی، تحف العقول عن آل الرسولk، چ2، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1404ق.
    22. ابن‌طاووس، على بن موسى‏، جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع، قم: دار الرضى‏، 1330ق.
    23. ـــــــ‏ ، إقبال الاعمال، چ2، تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1409ق.
    24. ـــــــ ، الطرائف فی معرفة مذاهب الطوائف، قم: خیام، 1400ق.
    25. ـــــــ ، سعد السعود للنفوس منضود، قم: دار الذخائر، بی‌تا.
    26. ابن‌عاشور، محمد بن طاهر، التحریر و التنویر، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
    27. ابن‌عساکر، ابوالقاسم على بن حسن بن هبة‌الله شافعى دمشقى، تاریخ مدینة دمشق، بیروت: دار الفکر، 1415ق.
    28. ابن‌عقده کوفى، احمد بن محمد، فضائل أمیرالمؤمنینR، قم: دلیل ما، 1424ق.
    29. ابن‌قولویه، جعفر بن محمد، کامل الزیارات، نجف: دار المرتضویه، 1356ش.
    30. ابن‌کثیر دمشقی، اسماعیل بن عمرو، تفسیر القرآن العظیم، تحقیق محمدحسین شمس‌الدین، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1419ق.
    31. ابن‌مشهدی، محمد بن جعفر، المزار الکبیر، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1419ق.
    32. ارزیده، محمدعلی، حدیث شریف کساء آینه معرفت و تربیت، تهران: شفیعی، 1398ش.
    33. اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمة فی معرفة الائمة، تبریز: بنى‌هاشمى‏، 1381ق.
    34. استرآبادى، على‏، تأویل الآیات الظاهرة فی فضائل العترة الطاهرة، قم: مؤسسة النشر الاسلامی، 1409ق.
    35. اشراقی، شهاب‌الدین و فاضل لنکرانی، محمد، اهل بیت یا چهره‌های درخشان در آیۀ تطهیر، بی‌جا: دفتر نشر فرهنگ اسلامی، 1369ش.
    36. اشعری، محمد جواد، فاطمه محور حدیث کساء، تهران: فؤاد، 1392ش.
    37. اصفهانى، محمدحسین کمپانى، القواعد الفقهیة و الاجتهاد و التقلید،نهایة الدرایة فی شرح الکفایة، قم: کتاب‌فروشى سیدالشهداء، 1374ق.
    38. افندی اصفهانی، میرزا عبدالله، تعلیقة أمل الامل‏، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی، 1410ق.
    39. امین، سید محسن، أعیان الشیعه، بیروت: دار التعارف للمطبوعات‏، 1406ق.
    40. انصاری زنجانی خوئینی، اسماعیل، الموسوعة الکبری عن فاطمة الزهراء، قم: دلیل ما، 1428ق.
    41. بحرانى، سید هاشم بن سلیمان، البرهان فی تفسیر القرآن، قم: مؤسسة بعثة‏، 1374ش.
    42. ـــــــ ، الانصاف فی النصّ على الائمة الاثنی عشرk، ترجمۀ رسولى محلاتى‏، چ2، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامى، 1378ق.
    43. ـــــــ ، مدینة معاجز الائمة الاثنی عشرk، قم: مؤسسة المعارف الاسلامیه، 1413ق.
    44. بحرانی اصفهانی، عبد الله بن نورالله، عوالم العلوم والمعارف و الاحوال من الآیات و الاخبار و الاقوال، مستدرک حضرت زهرا تا امام جوادR. قم: مؤسسة الامام المهدىZ‏، 1413ق.
    45. برزگر، مهدی، «ملاک پذیرش خبر و تأملی بر دیدگاه آیت‌الله خویی»، فصلنامه فقه، شمارۀ 68، 1390ش، ص96ـ127.
    46. برقی، احمد بن محمد بن خالد، رجال البرقی‌ـ الطبقات، تهران: دانشگاه تهران، 1383ق.
    47. ــــــــ ، المحاسن، قم: دار الکتب الاسلامیه، چ2، تهران، 1371ق.
    48. بهارزاده، پروین و آبادی، فاطمه، «دراسة النقدیة فی صحة حدیث الکساء المشهور فی ضوء منهج تحلیل المحتوی»، فصلنامۀ آفاق الحضارة الاسلامیه، دورۀ 22، شمارۀ 1، ۱۳۹۸، ص27ـ56.
    49. بهبهانى، محمدباقر بن محمد اکمل، الاجتهاد و التقلید(الفوائد الحائریه)، قم: مجمع الفکر الاسلامی، 1415ق.
    50. تبریزی، میرزا جواد، نصایح؛ درس‌های برگرفته از زی طلبگی و آداب تعلیم و تعلم آیت العظمی میرزا جواد تبریزی، گردآورنده: دار الصدیقة الشهیدة، قم: دار الصدیقة الشهیدة، 1388ش.
    51. ترمذى، محمد بن عیسى، الجامع الصحیح و هو سنن الترمذی، قاهره: دار الحدیث، 1419ق.
    52. تلافی داریانی، علی‌اکبر، بررسی جامع حدیث کسا و پاسخ شبهات، تهران، یاس‌نگار، 1397ش.
    53. جزی برخورداری گزی اصفهانی، ملامهدی عبدالکریم، تذکرة القبور، اصفهان: بی‌نا، 1324ش.
    54. جعفریان، رسول و توحیدی‌نیا، روح‌الله، «بازخوانی دیدگاه‌ها و مناقشات در باب روایت شیخ طریحی(م 1087ق) و حدیث کساء»، علوم حدیث، سال بیست‌ودوم، شمارۀ 86، 1396ش.
    55. جمعی از بزرگان، تأریخ الفقه و تطوراته(المنتخب)، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
    56. جوادی آملی، عبدالله، شمیم ولایت، تحقیق سید محمود صادقی، چ5، قم: اسراء، 1388ش.
    57. حر عاملى، محمد بن حسن‏، وسائل الشیعه، قم: مؤسسة آل البیتk، 1409ق.
    58. ــــــ ‏، هدایة الامة إلى أحکام الائمةk، مشهد، آستانة الرضویة المقدسه، مجمع البحوث الاسلامیه، 1414ق.
    59. ‏ــــــ ، إثبات الهداة بالنصوص و المعجزات، بیروت: اعلمى‏، 1425ق.
    60. ــــــ ، أمل‏الامل، بغداد: مکتبة الاندلس، 1385ق.
    61. حسکانی، عبیدالله بن عبدالله، شواهد التنزیل لقواعد التفضیل، تهران: مجمع إحیاء الثقافة الاسلامیه، 1411ق.
    62. حسنی جبل کندی، عین‌الله، شرح حدیث کساء، بی‌جا: میرفتاح، 1390ش.
    63. حسینی سیستانی، سید علی، قاعدة لا ضرر و لا ضرار، قم: مکتب آیت‌الله العظمی سید سیستانی، 1414ق.
    64. حسینى شیرازى، سید محمد، من فقه الزهراء قم: رشید، 1428ق.
    65. ـــــــ ، أجوبة المسائل العلویه، بیروت: مرکز الرسول الاعظم2، 1424ق.
    66. حلّى، حسن بن على بن داود، رجال ابن داود، تهران: دانشگاه تهران، 1383ق.
    67. حلى، حسن بن یوسف، نهج الحق و کشف الصدق، بیروت: دار الکتاب اللبنانی‏، 1982م.
    68. ـــــ ، کشف الیقین فی فضائل أمیرالمؤمنینR‏، تهران: وزارت ارشاد، 1411ق.
    69. حلّى، محقق، نجم‌الدین، جعفر بن حسن، المعتبر فی شرح المختصر، قم: مؤسسۀ سیدالشهداR، 1407ق.
    70. حلی، علامه، حسن بن یوسف بن مطهر اسدی، رجال العلامة الحلی ـ خلاصة الاقوال فی معرفة أحوال الرجال‌، منشورات المطبعة الحیدریه‌، چ۲، نجف: عراق، 1381ق.
    71. الحلو، سید محمد علی، مشاهدات الملأ الأعلی: البیت الفاطمی تحت الکساء شرح حدیث الکساء الیمانی، نجف: مرکز الامام الحسنR للدراسات التخصصیه، 1436ق.
    72. خزاز رازى، على بن محمد، کفایة الاثر فی النصّ على الائمة الاثنی عشر، قم: بیدار، 1401ق.
    73. خویی، سید ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث و تفصیل طبقات الرواة، بی‌جا: بی‌نا، بی‌تا.
    74. درایتی، مصطفی، فهرستگان نسخه‌های خطی ایران، تهران: سازمان اسناد و کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، 1391ش.
    75. دیلمى، حسن بن محمد، أعلام ‌الدین فی صفات المؤمنین، قم: مؤسسة آل البیتk، 1408ق.
    76. ــــــ ، إرشاد القلوب إلى الصواب، قم: الشریف الرضی، 1412ق.
    77. ــــــ ، غرر الاخبار و درر الآثار فی مناقب أبی الائمة الاطهارk، قم: دلیل ما، 1427ق.
    78. ربانی بیرجندی، محمدحسن، «وثوق صدوری و وثوق سندی و دیدگاه‌ها»، فصلنامه فقه، شمارۀ 19 و 20، 1378ش، ص145ـ207.
    79. رجائی زفره‌ای، محمدعلی، گلچین رجاء زفره‌ای با سعی و کوشش محمدحسن رجا زفره‌ای، اصفهان: چاپخانۀ ربانی، بی‌تا.
    80. زمخشری، محمود، الکشاف عن حقائق غوامض التنزیل، چ۳، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1407ق.
    81. سبحانی، جعفر، موسوعة طبقات الفقهاء، قم: مؤسسۀ امام صادقR، 1418ق.
    82. سجادی، عیسی، حدیث شریف کساء و شاعران شوشتر؛ به گویش‌های فارسی عربی شوشتری، اهواز: معتبر، 1390ش.
    83. سلمان‌پور، محمدمهدی، پژوهشی در حدیث شریف کساء، بی‌جا: بهبهانی، 1391ش.
    84. سیوطی، جلال‌الدین، الدر المنثور فی تفسیر المأثور، قم: کتابخانۀ آیت‌الله مرعشی نجفی، 1404ق.
    85. شرف‌الدین موسوی، سید عبدالحسین، الکلمة الغراء فی تفضیل الزهراءB و عقیلة الوحی‏‏، قم: روح الامین، 1426ق.
    86. شهید اول، محمد بن مکى‏، المزار، قم: مدرسۀ امام مهدىR.، 1410ق.
    87. شیبانی، محمد بن حسن، نهج البیان عن کشف معانى القرآن، تهران: بنیاد دایرةالمعارف اسلامى، 1413ق.
    88. صالحی نجف‌آبادی، نعمت‌الله، یک فضیلت بزرگ برای پنج تن آل عباD: شرحی دربارۀ حدیث کساء و نزول آیۀ تطهیر در شأن اهل بیت عصمت و طهارتk، تهران: سودمند، 1390ش.
    89. طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، چ۵، قم: دفتر انتشارات اسلامی،
      1417ق.
    90. طبرانی، حافظ ابی‌القاسم سلیمان بن احمد، المعجم الاوسط، بی‌جا: دار الحرمین، 1415ق.
    91. ــــــ ، المعجم الکبیر، بی‌جا: دار إحیاء التراث العربی، بی‌تا.
    92. طبرسى، احمد بن على، الاحتجاج على أهل اللجاج، مشهد: مرتضی، 1403ق.
    93. طبرسى، حسن بن فضل‏، مکارم الاخلاق، چ۴، قم: شریف رضی، 1412ق.
    94. طبرسى، فضل بن حسن‏، إعلام الورى بأعلام الهدى، چ۳، تهران: اسلامیه‏، 1390ق.
    95. ــــــ ، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، تهران: ناصرخسرو، 1372ق.
    96. طبرى آملى کبیر، محمد بن جریر بن رستم، المسترشد فی إمامة علی بن أبی‌طالبR، قم: کوشانپور، 1415ق.
    97. طبرى آملى، عماد‌الدین ابی‌جعفر محمد بن ابی‌القاسم‏، بشارة المصطفى لشیعة المرتضى، چ۲، نجف: المکتبة الحیدریه، 1383ق.
    98. طبری، محب‌الدین، ذخائر العقبى فی مناقب ذوی القربى، قاهره: مکتبة القدسى‏، 1356ق.
    99. طوسى، ابو جعفر، محمد بن حسن، رجال الشیخ الطوسی ـ الابواب‌، چ۳، قم: دفتر انتشارات اسلامى، 1427ق.
    100. طوسى، ابوجعفر، محمد بن حسن، الفهرست، نجف: المکتبة الرضویه، بی‌تا.
    101. ــــــ ، الامالی، قم: دار الثقافه، 1414ق.
    102. ــــــ ، تهذیب الاحکام، چ۴، تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1407ق.
    103. ــــــ ، العدة فی أصول الفقه(عدة الاصول)، قم: بی‌نا، 1376ش.
    104. ــــــ ، مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، بیروت: مؤسسة فقه الشیعه، 1411ق.
    105. ــــــ ، التبیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دار احیاء التراث العربی، بی‌تا.
    106. طیب، سید عبدالحسین، اطیب البیان فی تفسیر القرآن، چ۲، تهران: اسلام، 1378ش.
    107. عالم نقوی، اسد، انوار حدیث کساء، قم: طاووس بهشت، 1379ش.
    108. عروسی حویزی، عبد علی بن جمعه، تفسیر نور الثقلین، چ۴، قم: اسماعیلیان، 1415ق.
    109. عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران: مطبعة العلمیه، 1380ق.
    110. غریفی، سید عدنان، نظم حدیث کساء، قم: باقیات، 1393ش.
    111. فتال نیشابوری، محمد بن احمد، روضة الواعظین و بصیرة المتعظین، قم: انتشارات رضى‏، 1375ش.
    112. فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، چ3، بیروت: دار احیاء التراث العربی، 1420ق.
    113. فراهیدى، خلیل بن احمد، العین، چ۲، قم: نشر هجرت، 1409ق.
    114. فردوسی، حسین، داستان‌هایی عجیب و واقعی از توسل به حدیث کساء؛ اکسیر حل مشکلات، قم: آوای منجی، 1395ش.
    115. فضل‌الله، سید محمدحسین، تفسیر من وحی القرآن، چ2، بیروت: دار الملام للطباعة والنشر، 1419ق.
    116. فیض‌پور، علی‌اصغر، التحقیق حول سند حدیث الکساء، قم: علامه بحرانی، 1390ش.
    117. قاضی شوشترى، نورالله مرعشی، احقاق الحق و ازهاق الباطل، مقدمه و تعلیقات آیت‌الله مرعشی نجفی، قم: مکتبة آیت‌الله المرعشی النجفی، 1409ق.
    118. قطب‌الدین راوندى، سعید بن هبة‌الله،‏ الخرائج و الجرائح‏، قم: مؤسسۀ امام مهدىj، 1409ق.
    119. قمى، على بن ابراهیم، تفسیر القمی، چ۳، قم: دار الکتاب، 1404ق.
    120. قمی، عباس، الفواید الرضویة فى احوال علماء المذهب الجعفریه، چ۲، قم: جامعۀ مدرسین (مؤسسه نشر اسلامى)، 1385ش.
    121. ـــــ ، الکنى و الالقاب، چ۲، قم: جامعۀ مدرسین(مؤسسه نشر اسلامى)، 1429ق.
    122. ـــــ ، منتهى الامال فى تواریخ النبى و الآلk، چ۵، قم: جامعۀ مدرسین مؤسسة النشر الاسلامى، 1422ق.
    123. کراجکى، محمد بن على، کنز الفوائد، قم: دار الذخائر، 1410ق.
    124. کشّى، ابو عمرو، محمد بن عمر بن عبدالعزیز، رجال الکشی ـ اختیار معرفة الرجال‌، مشهد: مؤسسۀ نشر دانشگاه مشهد‌، 1490ق.
    125. کفعمى، ابراهیم بن على عاملى، المصباح(جنة الامان الواقیه)، قم: دار الرضی(زاهدی)، 1405ق.
    126. کوفى، فرات بن ابراهیم، تفسیر فرات کوفی، تهران: مؤسسة الطبع و النشر فی وزارة الارشاد الاسلامی، 1410ق.
    127. کفعمی، ابراهیم بن علی عاملی، البلد الامین و الدرع الحصین‏، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، 1418ق.
    128. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، چ۴، بی‌جا: دار الکتب الاسلامیه، 1407ق.
    129. مازندرانى، ابن‌شهرآشوب، رشید‌الدین محمد بن على، معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعة و أسماء المصنفین قدیما و حدیثا‌، عراق: منشورات المطبعة الحیدریه، 1380ق.
    130. ـــــ ‏، مناقب آل أبی‌طالبk، قم: علامه، 1379ق.
    131. ـــــ ‏، معالم العلماء فی فهرست کتب الشیعة و أسماء المصنفین قدیما و حدیثا‌، عراق: منشورات المطبعة الحیدریة، 1380ق.
    132. مازندرانى، محمد بن اسماعیل حائرى، منتهى المقال فی أحوال الرجال، قم: مؤسسة آل البیتk‌، 1416ق.
    133. مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار الجامعة لدرر أخبار الائمة الاطهار، چ۲، بیروت: دار إحیاء التراث العربی، 1403ق.
    134. محمدی ری‌شهری، محمد، پژوهشی دربارۀ حدیث کساء، قم: دار الحدیث، ۱۳۸۴ش.
    135. مرزبانى، محمد بن عمران و اوجبى، على‏، مناجات الهیات حضرت أمیرR و ما نزل من القرآن فی علیR، تهران: وزارت ارشاد، 1378ش.
    136. مرعشی نجفی، شهاب الدین، سند حدیث کساء، تبریز، 1356ق.
    137. ـــــ‏ ، الموسوعة الامامة فی نصوص اهل السنة، قم: مکتبة آیت‌الله مرعشی نجفی، 1427ق.
    138. مسلم بن حجاج، صحیح مسلم، قاهره: دار الحدیث، 1412ق.
    139. مشکینی اردبیلی، علی، اصطلاحات الاصول و معظم أبحاثها، چ۶، قم: بی‌نا، 1374ش.
    140. مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه نشر و کتاب، 1360ش.
    141. مفید، محمد بن محمد، الاختصاص، قم: المؤتمر العالمى لالفیة الشیخ المفید، 1413ق[الف].
    142. ـــــ ، الارشاد فی معرفة حجج الله على العباد، قم: کنگرۀ شیخ مفید، 1413ق[ب].
    143. ـــــ ، الأمالی، قم: کنگرۀ شیخ مفید، 1413ق[ج].
    144. ـــــ ، المزار، قم: کنگرۀ شیخ مفید، 1413ق[د].
    145. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران: دار الکتب الاسلامیه، 1374ش.
    146. مهدی‌پور، علی‌اکبر، سند حدیث شریف کساء، قم: بی‌نا، ۱۳۷۱ش.
    147. ـــــ ، حدیث ثقلین با دو قرائت، قم: انتشارات رسالت، 1389ش.
    148. موحد ابطحی اصفهانی، علی، حدیث کساء و آثار شگفت، قم: حبل المتین، 1390ش.
    149. ـــــ ، آیة التطهیر فی احادیث الفریقین، بی‌جا: علی الموحد الابطحی، ۱۴۰۴ق.
    150. موسوی غریفی، محیی‌الدین، آیة التطهیر فی خمسة اهل الکساء، بی‌جا: بی‌نا، 1377ق.
    151. مؤید، علی حیدر، فی رحاب حدیث الکساء، قم: جلال‌الدین، ۱۴۲۵ق.
    152. نائینی، محمدحسین، أجود التقریرات، قم: بی‌نا، 1352ش.
    153. نجاشى، ابوالحسن، احمد بن على‌،رجال النجاشی ـ فهرست أسماء مصنفی الشیعه، قم: دفتر انتشارات اسلامی، 1407ق.
    154. نجفی رازی، جواد، بی‌جا: علمی. نسخۀ چاپی سنگی موجود در کتابخانۀ آیت‌الله بروجردی)، 1320ق.
    155. نسائى، احمد بن على، السنن الکبرى، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1411ق.
    156. نورى، حسین بن محمد تقى، مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، قم: مؤسسة آل البیتk‏، 1408ق.
    157. نمازی شاهرودی، علی، مستدرکات علم رجال، تهران: شفق، 1412ق.
    158. نیشابوری، الحاکم، المستدرک، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
    159. نیشابوری، نظام‌الدین حسن بن محمد، غرائب القرآن و رغائب الفرقان، تحقیق: شیخ زکریا عمیرات، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1416ق.
    160. هلالی، سلیم بن قیس، کتاب سلیم بن قیس الهلالی‏، قم: الهادى‏، 1405ق.
    161. همدانى، آقا رضا بن محمد هادى، مصباح الفقیه، قم: مؤسسة الجعفریة لاحیاء التراث و مؤسسة النشر الاسلامی، 1416ق.
    162. هیثمی، ابن‌حجر، مجمع الزوائد و منبع الفوائد، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1408ق.
    163. واحدی، علی بن احمد، اسباب النزول القرآن، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1411ق.
    164. ورام بن أبی فراس، مسعود بن عیسى‏، مجموعه ورام، قم: مکتبه فقیه، 1410ق.
    165. ویسی، فیض‌الله، انوار السماویه شرحی جامع بر حدیث شریف کساء، قم، طوبای محبت، 1395ش.
    166. یزدی، سید محمدکاظم، محقق میرداماد و دیگران، سؤال و جواب: استفتائات و آراء فقیه کبیر حاج سید محمد کاظم یزدی صاحب عروة الوثقی، تهران: مرکز نشر علوم اسلامی، 1396ش.