رویکردها و روش‌های نقد حدیث در الزامات و تتبع دارقطنی از نظر براون

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش‌آموختۀ دکتری الهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

2 استاد تمام الهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

3 دانشیار الهیات، گرایش قرآن و حدیث، دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران

4 دانشیار الهیات، گرایش قرآن و حدیث، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران، ایران

چکیده

جاناتان براون به نقد حدیث توجه ویژه نشان داده و در بررسی‌های علمی، به الزامات و تتبع دارقطنی نیز پرداخته است. این مقاله دیدگاه و موضع وی را در مورد رویکردها و روش‌های نقد حدیث در الزامات و تتبع دارقطنی می‌کاود. گردآوری اطلاعات در این اثر به روش کتابخانه‌ای- رایانه‌ای و پردازش آن‌ها به روش توصیفی‌تحلیلی است. براون شناخت عقیده و روش‌ دارقطنی را با مطالعۀ آثارش به‌ویژه الزامات و تتبع دنبال می‌کند. براون درمی‌یابد رویکرد دارقطنی به حدیث، اغلب پرداختن به سندهاست؛ در روش‌شناسی نیز بیشتر آثارش ناظر به سند و علل‌ آن یا وضع و هویت راویان است، افزایش را هم برای سند و هم برای متن می‌پذیرد. براون باور دارد جامع‌ترین دفاع طرفداران حدیث از صحیحین این است که انتقاد دارقطنی، تنها در موارد استثنایی پذیرفتنی است. براون با رویکرد تبیینی‌تحلیلی و اطلاع‌رسانی بی‌طرفانه به این باور می‌رسد که دارقطنی با نگارش الزامات و تتبع ثابت کرده است شیفتۀ صحیحین بوده است؛ بنابراین عقاید او در نقد صحیحین، نقش قابل اعتنایی نداشته، بلکه بررسی و اصلاح ‌دارقطنی ناشی از دقت عمل او در بررسی حدیث بوده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Approaches and Methods of Hadith Criticism in Dārequtnī's "ilzāmāt and Tatabbu'" according to Brown

نویسندگان [English]

  • Seddigheh Hosseinpour 1
  • Seyyed Ali Akbar Rabi Nataj 2
  • Zeinab Sadat Hosseini 3
  • Forough Parsa 4
1 Ph.D Graduated of Ulum Quran and Hadith, Mazandaran University .Babolsar .Iran
2 Professor of Ulum Quran and Hadith, Mazandaran University . Babolsar. Iran
3 Associate Professor of Ulum Quran and Hadith, Mazandaran University.Babolsar/ Iran
4 Associate Professor of Ulum Quran and Hadith, Institute for Humanities & Cultural Studies.Tehran.Iran
چکیده [English]

Jonathan Brown has paid special attention to the critique of the hadith and has also addressed ilzāmāt and Tatabbu' of Dārequtnī in a scientific survey. This article explores his position about approaches and methods of hadith criticism in Dārequtnī's ilzāmāt and Tatabbu'. The collection of information is descriptive-analytical by computer-library method in the work. Brown follows Dārequtnī's belief and methodology by studying his works, especially ilzāmāt and Tatabbu'. Brown finds that his approach to hadith is often to deal with Isnads and narrations; he also shows in his methodology that most of his works deal with the Isnads and its causes or the status and identity of the narrators, he accepts the increase, both for the Isnad and for the content. Of course, the most comprehensive defense of the scholars from Șaḥīḥayn was that Dārequtnī's criticism is acceptable only in exceptional cases. With an analytical and unbiased informational, Brown reaches to this belief that Dārequtnī has proved he considered hadith to be the product of sanads by writing ilzāmāt and Tatabbu', and therefore Dārequtnī's ideas did not play a significant role in Șaḥīḥayn criticism, instead practically and publicly these corrections have been resulted from his accuracy in studying hadith.                                                                

کلیدواژه‌ها [English]

  • Brown
  • Dārequtnī
  • ilzāmāt and Tatabbu'
  • Șaḥīḥayn
  • Dārequtnī's approaches and methods
  • Dārequtnī's criticism of Șaḥīḥayn
  1.  

    1. ابن‌المدینی، علی، العلل، تحقیق محمد مصطفی اعظمی، بی‌جا: مکتب اسلامی، ۱۳۹۲ق.
    2. ابن‌جوزی، عبدالرحمن، الموضوعات، تحقیق عبدالرحمن محمد عثمان، مدینة المکتبة السلفیة، ۱۳۸6ق.
    3. ابن‌حجر عسقلانی، احمد بن حسین، فتح الباری، ویرایش سعدالدین خطیب و محمد فوض عبد الباقی، بیروت: دارالمعارف، 1408ق.
    4. ابن‌رجب، عبدالرحمن، شرح علل ترمذی، تحقیق زین‌الدین عتره، دمشق: جامعۀ دمشق، ۱۳۹۸ق.
    5. ابن‌صلاح، عثمان، مقدمات ابن‌صلاح و محاسن الاصطلاح، ویرایش عائشه عبدالرحمن، قاهره: دارالمعارف، 1409ق
    6. ـــــــ ، صیانت صحیح مسلم مِن إخلال والغلط، موفق بن عبدالله بن عبدالقادر، بیروت: دار غرب اسلامی، 1408ق.
    7. ابن‌عمّار، ابوالفضل، علل الأحادیث فی کتاب الصحیح لمسلم بن الحجّاج، تحقیق علی حلبی، ریاض: دار الهجرة، ۱۴۱۲ق.
    8. ابن‌کثیر، اسماعیل، مقدمة ابن‌صلاح الباحث الحدیث فی شرح...، تحقیق احمد محمد شاکر، قاهره: دار التّراث، ۱۴۲۳ق.
    9. ـــــــ ،الباعث الحثیث فی اختصار علوم الحدیث، چ۲، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1409ق.
    10. ابوریّه، محمود، اضواء علی السّنة المحمّدیة أو دفاع عن الحدیث، چ5، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
    11. بخاری، محمد بن اسماعیل، رفع المیاه این فی الصلاة، تحقیق بدیع‌الدین رشیدی، بیروت: دار ابن‌حزم، ۱۴۱۶ق.
    12. ــــــ ، صحیح البخاری، چ۲، بیروت، دار الفکر، 1401ق.
    13. براون، جاناتان ای. سی، 2007م، «رشد وارونه اسناد» یا «سخت‌گیری انتقادی در برابر عمل‌گرایی فقهی؛ چگونه فقها و محدثان به رشد وارونه أسناد(علل الحدیث) پرداختند؟»، ترجمۀ حمیدرضا سالارکیا، دوفصلنامۀ حدیث اندیشه، شمارۀ 12، 1390ش، ص32ـ۸۳.
    14. بیهقی، احمد بن حسین، السنن الکبری، تحقیق عبدالقادر عطا، بیروت: دار الکتب العلمیه، ۱۴۲۰ق.
    15. ـــــ ، معرفة السنن و الآثار، تصحیح عبدالمعطی امین، بیروت: دار قتیبة للطباعة والنشر والتوزیع، 1412ق.
    16. پاکتچی، احمد، پژوهشی پیرامون جوامع حدیث اهل سنّت، چ۱، تهران: دانشگاه امام صادقR، 1391ش.
    17. حاکم نیشابوری، محمد، مُستدرک بر صحیحین، ویرایش مقبل بن ‌هادی واضعی، قاهره: دار الحرمین، 1417ق.
    18. خطیب بغدادی، احمد بن علی، تاریخ بغداد، تحقیق مصطفی عبدالقادر عطا، چ۱، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1417ق.
    19. ــــــــ ، الکفایة فی علم الروایة، تحقیق احمد عمر‌هاشم، چ۱، بیروت: دار الکتاب العربی، ۱۴۰۵ق.
    20. دارقطنی، علی بن عمر، الجزء فیه بیان احادیث اودعها البخاری کتاب الصحیح، به‌کوشش عبدالله آل حمید، ریاض: دار الصمیعی، 1427ق.
    21. ــــــــ ، الالزامات و التتبع، تحقیق مقبل بن ‌هادی الوادعی، بیروت: دار الکتبة العلمیة، 1405ق.
    22. ــــــــ ، الضعفاء و المتروکین، ویرایش صبحی بدری سامرّایی، بیروت: مؤسسة الرساله، 1404ق.
    23. ــــــــ ، الالزامات و التتبع، تحقیق مقبل بن ‌هادی وادعی، مدینه: المکتبة السّلفیه، 1398ق.
    24. ــــــــ ، سنن دارقطنی، ویرایش عبدالله‌ هاشم مدنی، چ۴، قاهره: دار المحاسن للطباعة، 1386ق.
    25. دامفو، عبدالله بن محمد، مرویات الائمة الزهری المعلی فی کتاب العلل للدارقطنی، ریاض: مکتبة الرشد، 1999.
    26. ذهبی، محمد، تذکرة الحفاظ، چ۳، بیروت: دار الکتب العلمیه، 1419ق.
    27. ــــــــ ، سیر اعلام النبلاء، بیروت: شعیب أرنؤوط و دیگران، 1401ق.
    28. روحی، کاووس، «سیرۀ عملی امام علیR در صحیح بخاری و مسلم»، پژوهشنامۀ علوی، شمارۀ 2، 1399ش، ص159ـ۱۷۷.
    29. سبحانی، جعفر،وضوء النبی2، چ۱، بیروت: دار الأضواء، 1419ق.
    30. ــــــ ،مصادر الفقه الاسلامی و منابعه، چ۱، بیروت: دار الأضواء، 1427ق.
    31. سبکی، عبدالوهاب، طبقات الشافعیة الکبری، تحقیق محمد طناحی و عبدالفتاح محمد حلو، قاهره: عیسی بابی، ۱۳۸۳ق.
    32. شهرستانی، سید علی،وضوء النبی2، تهران: دلیل ما، 1391ش.
    33. قسطلانی، احمد بن محمد، ارشاد السّاری فی شرح البخاری، ج1، قاهره: دار الوفاء، ۱۳۰۵ق.
    34. نووی، محیی‌الدین ابوزکریا یحیی بن شرف، المنهاج فی شرح صحیح مسلم، بیروت: دار الخیر، 1420ق.
    35. النیشابوری، مسلم بن حجاج، التمییز، ریاض: دانشگاه ریاض، 1402ق.
    36. ـــــــــ ، صحیح مسلم، قاهره: مکتب، محمدعلی الصُبِیح، 1963م.
    37. Abd al-Ra uf, Muhammad, "Hadith Literature - 1: the Development of the Science of Hadith", in The Cambridge History of Arabic Literature: Arabic Literature until the End of the Umayyad Period, eds. A.F.L Beeston et .al.(London: Cambridge University Press, 1983.
    38. Brown. Jonathan A.C, Misquoting Muhammad: The Challenge and Choices of Interpreting the Prophet’s Legacy. Oneworld Publications. 2014.(384 p).
    39. ---------, Faithful Dissenters: Sunni Skepticism about the Miracles of Saints. Sufi Studies1. 2012.(123-168).
    40. ---------, Muhammad: A Very Short Introduction. Oxford University. 2011.(160 p).
    41. ---------, Hadith: Muhammad’s Legacy in the Medieval and Modern World. Oneworld Publications. Foundations of Islam series. 2009.(320 p | ISBN 978-1851686636).
    42. ---------, The Canonization of al-Bukhārī and Muslim: The Formation and Function of the Sunnī Ḥadīth Canon. Brill Publishers. 2007.(594 p | ISBN 978-9004158399).
    43. ----------,Criticism of the Proto-Hadith Canon: al-Daraqutni’s Adjustment of al-Bukhari and Muslim’s Sahihs. Oxford Journal of Islamic Studies 15/1. 2004.(p.p1-37).
    44. ----------, Critical Rigor Vs. Juridical Pragmatism: How Legal Theorists and Hadith Scholars Approached the Backgrowth of Isnads in the Genre of Ilal Al-Hadith.”Islamic Law and Society 14, no. 2007.1(41 p).
    45. Goldziher, Ignaz, Muslim Studies II, ed. S. M. Stern(Chicago: Aldine Atherton, 1971.
    46. Juynboll, J.H.A, Muslim Tradition: Studies in Chronology, Provenance and Authorship in Early Hadīth(Cambridge: Cambridge University Press,1983 ..

    47.'Ibn Hajar, Ahamad in Hossein,  Hady al-Säri: a Medieval Interpretation of the Structure of al-Bukhāri's al-Jāmi' al-Şahih: Introduction and Translation', Mohammad Fadel, Journal of Near Eastern Studies, 54 ,1995

    1. Scholar.google.com.