تحلیل فقه‌الحدیثی هلاکت شیعه‌نمایان به‌وسیلۀ طاعون در کتاب الکافی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه علوم قرآن و حدیث گرایش نهج‌البلاغه، دانشگاه حضرت معصومه، قم، ایران (نویسنده مسئول)

2 استادیار، گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه حضرت معصومه، قم، ایران

چکیده

تظاهر و نفاق به‌سبب سوءاستفاده از دین و اعتقادات مذهبی، همواره وجود داشته و دارد. در زمان ائمهk نیز برخی با هدف فریب مردم، جاسوسی برای حاکمان و ضربه زدن به امامان و شیعیان، تظاهر به تشیع می‎نمودند. بنابراین برخی از معصومانk برای هشیارسازی مردم، به تبیین ویژگی‌های شیعیان واقعی از دروغین پرداختند. در حدیثی از کتاب ‎کافی به برخی ویژگی‎های شیعیان و شیعه‎نمایان اشاره شده که یکی ‎از صفات متظاهرین ‎به تشیع، هلاکت آن‌ها به‎وسیلۀ طاعون معرفی شده‎ است. مفهوم این ‎عبارت با آیات، روایات و شواهد تجربی تناقض دارد؛ زیرا طاعون نوعی بیماری همه‎گیر است و عقلاً نمی‎توان آن‎ را منحصر به گروهی خاص دانست. بنابراین پژوهش حاضر به روش توصیفی‌تحلیلی و با هدف نقد متن و بررسی فقه‎الحدیثی این‎ روایت انجام شده‎ است. بررسی سند حاکی‎از اعتبار حدیث است؛ اما متن حدیث در‎کتب مختلف، حائز تفاوت‎هایی است که ‎با استناد به برخی از آن‌ها می‎توان برای «طاعون یَقتُلُهُم» معانی دیگری غیر از بیماری فرض ‎نمود. بنابراین مفهوم عبارت مذکور از‎نظر واژگانی، آیات، روایات و شواهد تجربی و تاریخی بررسی گردید و استناد به یافته‎های تحقیق نشان داد هلاکت با طاعون که به شیعه‎نمایان نسبت داده‎ شده، معرف مرگی غیر از بیماری و به‌معنای مرگ با ادوات جنگی همچون شمشیر یا نیزه، و یا مرگ قلب و روح ایشان است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Hadith Understanding Analysis of Destruction of the apparent Shiites by plague in "Al-Kafi"

نویسندگان [English]

  • Mona Khani 1
  • Mohsen Rafat 2
1 Master's student of Department of Quran Hadith sciences, Nahj al-Balagha. Department of Quran and Hadith Sciences. University of Hazrat Masoumeh (pbuh). Qom. Iran;
2 Assistant professor. Department of Quran and Hadith Sciences. Hazrat Masoumeh (pbuh) University, Qom, Iran
چکیده [English]

Introduction
After the death of the Prophet (pbuh) due to the pretense and hypocrisy of some Muslim-looking people, the Islamic community went astray and the Prophet's (pbuh) family members were deprived of their divine right to lead the Islamic community as a ruler and it caused division among muslims. After that, the Muslims became several groups, among them there were a group of real Shiites following Imam’s way and another group of worldly worshipers and deceived supporters of the caliphs and their associated rulers. Later, due to the many persecutions of the cruel caliphs against the Shiites, orders were issued by the Innocents (as) to make the Shiites taqiyyah; Also, the imams (as) explained some characteristics of the Shiites and prominent Shiites so that people could distinguish the taqiyyah from the hypocrites and prevent the influence of such elements among the followers of the Ahl al-Bayt (as).In a tradition from Kafi's book, it is stated: "One of the prominent characteristics of people who pretended to be Shiites is their death by plague"; While the plague is an epidemic disease and in the event of an outbreak, all the people present in the environment will get sick and few will be safe from its bite; Therefore, attributing the death by plague to the fake Shiites has a rational and conceptual ambiguity. One of the possibilities for solving the intellectual contradiction of this phrase, which was issued with an authentic document from Imam Sadiq (as), is to pay attention to the possibility of the harm of taqiyyah in the hadith. So the cocept of plague may be different from the main and popular meaning of this as a disease.
Research Methodology
The present article examines the various types of understanding of the aforementioned hadith, as well as the Isnad and content validity of the tradition, focusing on the question of "what is the main and assumed meaning of the word (plague) in this hadith, and what kind of death is referred to in the phrase (plague, will kill them)" Does it have death and destruction?" It is placed on the scale of deposit measurement and discussed with analytical-critical method.
Discussion and findings
By arguing with historical and medical evidence, the conceptual contradiction of this phrase was proved with empirical facts, and then, with the approach of structuralist semantics, the real meaning of plague in this phrase was discovered. The findings of the conceptual examination of the phrase in its aspects and lexical frequencies and the comparative examination of its meaning with the verses, traditions and experimental and historical evidence showed that death by plague, which is attributed to the apparent Shiites, represents a death other than illness and means death with war tools such as swords or spears.
A lexical examination proved: since "plague" is derived from the three-letter root "ط ع ن" and has a common root with the word "ṭa'īn" which means strike, it is possible that the word "plague will kill them (Yaqtulhom) " has a meaning other than disease and related to its root meaning (strike). In addition, since it is associated with the verb (Yaqtulhom) meaning to be killed, there is a greater possibility that it refers to the strike of a sword, and if the meaning of death by disease is meant, it should be associated with the verb (aṣāba) which means to encounter and be affected by disease. The investigation of the hadith family showed that in the tradition of Nu'mani, who is a contemporary of Kulaini, instead of the word "plague", the word "sword" is used, which fits with the root of the word "plague" in the meaning of "striking". Therefore, in this tradition, plague does not mean disease, but it means being killed by a sword.
Examining the verses also showed that the death of prominent Shiites by plague is a nominal death, but in this sense, it cannot be assigned to a specific group; Also, it cannot be a pending death that is assigned to a certain group due to God's anger or test. Therefore, it refers to another type of death that can be assigned to a certain group according to the verses.
Narrative analysis also showed that the approach of the hadiths to the plague can only be justified by accepting the meaning of death by a sword strike, and if it means disease, the appearance of the hadiths will have a conceptual contradiction with their inner meaning.
Conclusion
The summary of the findings indicates that in this tradition, the phrase "plague will kill them" means death by plague, which is attributed to the group of Shiites, it is not death due to plague, but the imam means death due to the strike of a sword, spear or it is any type of war tool and indirectly refers to the victory of the Shias over their enemies or the final victory of the truth against the falsehood and the destruction of the oppressors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • the apparent Shiites
  • death by plague
  • al-Kāfi
  • text criticism
  • hadith Understanding

مراجع

قرآن کریم.
آقانوری، علی. (۱۳۸۴ش). «شیعه و تشیع؛ مفهوم‎شناسی، ماهیت و‎ خاستگاه». شیعه‎شناسی، شمارۀ 11: 39ـ64.
ابن‌أبی‌زینب، محمد ‌بن ابراهیم‏. (1397ش). الغیبة للنعمانی‏ (علی‌اکبر غفارى، محقق/مصحح). تهران: نشر صدوق.
ابن‌اثیر جزری، مبارک بن‌ محمد. (1367ش). النهایة فی غریب الحدیث و الأثر (محمود محمد طناحى، محقق/مصحح). قم‏: مؤسسۀ مطبوعاتی اسماعیلیان‏.
ابن‌بابویه، محمد بن علی. (1362ش). صفات الشیعه (عزیزالله عطاردی، مترجم). تهران: اعلمی.
ـــــــــــ.. (1403ق). معانی الاخبار (علی‌اکبر غفارى، محقق/مصحح). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم‏.
ـــــــــــ. (1413ق). من لا یحضره الفقیه (علی‌اکبر غفارى، محقق/مصحح). قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیه قم‏.
ـــــــــــ. (1378ش). عیون اخبار الرضاt (مهدی لاجوردی، محقق/مصحح). تهران: نشر جهان.
ابن‌حنبل، احمد ‌بن‌ محمد. (1416ق). مسند الامام أحمد‌ بن‌ حنبل‏. جمعی از محققان. بیروت: مؤسسة الرسالة.
ابن‌درید، ابوبکر محمد بن الحسن. (1987م). جمهرة اللغة (رمزی منیر بعلبکی، محقق). بیروت: دارالعلم للملایین.
ابن‌سیده، على بن ‌اسماعیل‏. (بی‌تا). المخصص‏. بیروت: دارالکتب العلمیة.
ابن‌سینا. (1368ش). القانون فی الطب (عبدالرحمن شرفکندی، مترجم). تهران: سروش.
ابن‌شعبه حرانى، حسن‌ بن ‌على. (1404ق). تحف العقول‏ (علی‌اکبر غفارى، محقق/مصحح). قم: جامعۀ مدرسین حوزۀ علمیۀ قم‏.
ابن‌فارس، ابوالحسین احمد. (1404ق). معجم مقاییس اللغة (عبدالسلام محمد هارون، محقق/مصحح). قم: مکتب الاعلام الاسلامی‏.
ابن‌منظور، محمد ‌بن ‌مکرم. (1414ق). لسان العرب‏ (جمال‌الدین‏ میردامادى، محقق/مصحح). بیروت‏: دارالفکر للطباعة و النشر و التوزیع- دار صادر.
ابن‌همام اسکافى، محمد ‌بن ‌همام ‌بن ‌سهیل‏. (1404ق). التمحیص‏. قم: مدرسة الامام المهدىZ‏.
ازدى، عبدالله ‌بن ‌محمد. (1387ش). کتاب الماء. تهران: دانشگاه علوم پزشکی ایران- مؤسسۀ مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل.
بحرانى اصفهانى، عبدالله ‌بن ‌نورالله. ‏(1382ش). عوالم العلوم و المعارف والأحوال- الامام علی ‌بن ‌أبی‌طالب‏t (محمدباقر موحد ابطحى اصفهانى، محقق/مصحح). قم: مؤسسة الامام المهدىZ.
بخاری، محمد بن اسماعیل. (1410ق). صحیح البخاری. قاهره: جمهوریة مصر العربیة، وزارة الاوقاف، المجلس الاعلى للشئون الاسلامیة، لجنة إحیاء کتب السنة.
بروجردى، محمدابراهیم. (1366ش). تفسیر جامع. تهران: کتابخانۀ صدر.
بسام، مرتضی. (1426ق)، زبدة المقال من معجم الرجال‏. بیروت: دارالمحجة البیضاء.
ترمذى، محمد‌ بن‌ عیسى‏. (1419ق). الجامع الصحیح (سنن الترمذی) (احمد محمد شاکر، محقق). قاهره: دارالحدیث.
تفرشى، مصطفى ‌بن ‌حسین‏. (1377ش). نقد الرجال. قم: موسسة آل البیتk لاحیاء التراث‏.
تیمى، یحیى ‌بن‌ سلام‏. (1425ق). تفسیر یحیى‌ بن‌ سلام التیمى البصرى القیروانى‏. بیروت: دارالکتب العلمیة، منشورات محمدعلی بیضون‏.
جلادت، امیرمحمد، و مصطفوی، احسان، (1396ش). «تشخیص، درمان و گزارش‎های همه‎گیری‎های طاعون در دوران تمدن اسلامی». نشریۀ طب سنتی اسلام و ایران، شمارۀ 30: 223ـ230.
جواهری، محمدرضا. (۱۳۸۷ش). «صفات و فضایل شیعه در کلام امام رضاt». مشکوة، شمارۀ 101: 59ـ76.
جوهرى، اسماعیل ‌بن ‌حماد. (1376ش). الصحاح (احمد عبدالغفور عطار، محقق/مصحح). بیروت: دارالعلم للملایین‏.
حر عاملى، محمد‌ بن ‌حسن‏. (1409ش). وسائل الشیعة. قم: مؤسسة آل البیتk.
ــــــــــ. (1418ق). الفصول المهمة فی أصول الأئمة (محمد ‌بن‌ محمد الحسین القائینى، محقق/مصحح).‏ قم: مؤسسۀ معارف اسلامى امام رضاt‏.
حسینی زبیدى، محمد‌ بن‌ محمد. (1414ق). تاج العروس (علی شیری، محقق/مصحح). بیروت: دارالفکر.
حسینی، غلام احیاء. (۱۳۸۷ش). شیعه‎شناسی و شیعه‎پژوهان انگلیسی‌زبان. قم: شیعه‌شناسی.
خرمی، جواد. (1384ش). «برخی از اوصاف شیعیان در کلام امام صادقt». نشریۀ مبلغان، شمارۀ 65: 38ـ46.
دیلمى، حسن‌ بن‌ محمد. (1408ق). أعلام الدین فی صفات المؤمنین‏. قم: مؤسسة آل البیتk‏.
راوندی، مرتضی. (1382ش). تاریخ اجتماعی ایران. تهران: نگاه.
رضوانی، علی‌اصغر‏. (1385ق). شیعه‌شناسی و پاسخ به شبهات. تهران: مشعر.
زارع، فرزانه، مساوات، سید حمدالله، عطارزاده، فاطمه، و جلادت، امیرمحمد‏. (1396ش). «طاعون در طب سنتی ایران و طب نوین». نشریۀ تاریخ پزشکی، شمارۀ 32: 86ـ95.
زمخشرى، محمود‌ بن‌ عمر‏. (1417ق). الفائق فی غریب الحدیث‏ (ابراهیم شمس‌الدین، محقق/مصحح). بیروت: دارالکتب العلمیة.
سبحانی تبریزی، جعفر‏. (1389ش). سیمای عقاید شیعه. تهران: مشعر.
شریف الرضی، محمد ‌بن ‌حسین‏. (1414ق). نهج‌البلاغه (صبحی صالح، محقق/مصحح). قم: هجرت.
شهید ثانی، زین الدین ‌بن‌ على‏. (1409ق). منیة المرید (رضا مختارى، محقق/مصحح). قم: مکتب الاعلام الاسلامی‏.
طبرسی، فضل بن حسن‏. (1372ش). مجمع البیان فی تفسیر القرآن. تهران: ناصرخسرو.
طبری، محمد بن جریر‏. (1412ق). جامع البیان فى تفسیر القرآن (تفسیر الطبرى). بیروت: دارالمعرفة.
طریحى، فخرالدین ‌بن ‌محمد‏. (1375‏ش). مجمع البحرین (احمد حسینی اشکوری، محقق/مصحح). تهران: مرتضوی.
طوسی، محمد بن حسن‏. (1373ش). رجال الطوسی (جواد قیومی اصفهانی، محقق). قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الاسلامی‏.
ـــــــ. (1420ق). الفهرست (عبدالعزیز طباطبایی، محقق). قم: مکتبة محقق الطباطبایی‏.
طیاسی، ابوداوود‏. (1419ق). مسند ابی داوود (محمد بن عبدالمحسن ترکی، محقق). مصر: دار هجر.
علیانسب، سید ضیاءالدین، حاضری جیقه، علی‌اکبر، و رمه‌پرور، آمنه‏. (1394ش). «عامل‌های مادی طول عمر انسان از دیدگاه آموزه‎های اسلامی». نشریۀ پژوهش در دین و سلامت، شمارۀ 1: 53ـ63.
ـــــــــــ،  ـــــــــــ، ـــــــــــ.. (1396ش). «در جست‌وجوی عوامل طول عمر معنوی انسان در قرآن». نشریۀ پژوهش در دین و سلامت، شمارۀ 2: 105ـ114.
فراهیدى، خلیل‌ بن ‌احمد‏. (1409ق). العین‏. قم: نشر هجرت‏.
فیض کاشانى، محمد محسن ‌بن ‌شاه مرتضى‏. (1406ق). الوافی. اصفهان: کتابخانۀ امام أمیرالمؤمنین علىt.
قشیری نیشابوری، مسلم ‌بن ‌حجاج‏. (1412ق). صحیح مسلم (محمدفؤاد عبدالباقى، مصحح). قاهره: دارالحدیث.
کشى، محمد ‌بن ‌عمر‏. (1409ق). رجال الکشی، إختیار معرفة الرجال‏ (محمد ‌بن ‌الحسن طوسى/ حسن مصطفوى، محقق). مشهد: مؤسسۀ نشر دانشگاه مشهد.
کلینى، محمد ‌بن‌ یعقوب‏. (1407ق). الکافی (علی‌اکبر غفارى و محمد آخوندى، محقق/مصحح). تهران: دارالکتب الاسلامیه.
ـــــــــــ. (1369ش). الکافی (سید جواد مصطفوی، مترجم). تهران: کتاب‌فروشی علمیۀ اسلامیه.
مازندرانی، محمدصالح‌ بن ‌احمد (۱۳۸۲ش). شرح الکافی، الأصول و الروضة (ابوالحسن شعرانی، محقق). تهران: المکتبة الاسلامیة.
مالک ‌بن ‌انس‏. (1425ق). موطأ الامام مالک (محمدمصطفى اعظمى، محقق). ابوظبی: مؤسسة زاید ‌بن ‌سلطان آل نهیان للأعمال الخیریة و الانسانیة.
مجلسى، محمدباقر ‌بن ‌محمدتقى‏. (1403ق). بحار الأنوار. جمعى از محققان‏. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
ـــــــــــ.. (بی‎تا). بحار الأنوار (علوی و محمودی، محقق)‏. بیروت: دار إحیاء التراث العربی‏.
ـــــــــــ.. (1404ق). مرآة العقول فی شرح أخبار آل الرسول‏ (سیدهاشم رسولی محلاتی، محقق/مصحح). تهران: دارالکتب الاسلامیة.
مجلسى، محمدتقى بن‌ مقصودعلى. ‏(1406ق). روضة المتقین فی شرح من لا یحضره الفقیه (حسین موسوى کرمانى و علی پناه اشتهاردى، محقق/مصحح)‏. قم: مؤسسۀ فرهنگى اسلامى کوشانبور.
مرکز فرهنگ و معارف قرآن‏. (1382ش). دایرةالمعارف قرآن کریم‏. قم: بوستان کتاب قم.
مصباح یزدی، محمدتقی‏. (1379ش). راه و راهنماشناسی. قم: مؤسسۀ آموزشی و پژوهشی امام خمینی‡.
مفید، محمد ‌بن ‌محمد‏. (1414ق). تصحیح الاعتقادات الامامیة (حسین درگاهی، محقق/مصحح). قم: کنگرۀ شیخ مفید.
میبدی، احمد بن محمد‏. (1371ش). کشف الاسرار و عدة الابرار (معروف به تفسیر خواجه عبدالله انصارى). تهران: امیرکبیر.
نجاتی، محمد عثمان‏. (۱۳۸۱ش). قرآن و روان‌شناسی (عباس عرب، مترجم). مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامى آستان قدس رضوی.
نجاشی، احمد بن علی‏. (1365ش). رجال النجاشی (موسی شبیری زنجانی، محقق). قم: جماعة المدرسین فی الحوزة العلمیة بقم، مؤسسة النشر الاسلامی‏.
نسائی، احمد بن علی. (بی‎تا). المجتبى من السنن. عمان: بیت الأفکار الدولیة.
نصری رودسری، سهیل، خدادوست، محمود، بابامحمودی، فرهنگ، و نصیری، ابراهیم‏. (1397ش). «تشخیص و درمان وبا از منظر حکمای طب ایرانی». طب سنتی اسلام و ایران، شمارۀ 1: 25ـ36.
هاشمی، فاطمه‏. (1387ش). بررسی صحت و اعتبار روایات تفسیر منسوب به امام عسکریt، مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامى آستان قدس رضوی.
یزدى حائرى، على‏. (1422ق). إلزام الناصب فی إثبات الحجة الغائبZ‏ (علی عاشور، محقق/مصحح). بیروت: مؤسسة الأعلمى.
References
Azudi, A. (1967). Al-Maa, Tehran: Iran University of Medical Sciences - Institute of Medical History, Islamic and Complementary Medicine. [In Arabic].
Bahrani Esfahani, A. (1962). Awalem Al-Oloum wa Maarif Al-Ahwaal – Al-Imam Ali ibn Abi Talib (PBUH), researcher/corrector Muhammad Baqir Movahed Abtahi Esfahani, Qom: The school of Al-Imam Al-Mahdi May God hasten his return. [In Arabic].
Bassam, M. (2005). Zubda Al-Maqal Men Mujam Al-Rajal, Beirut: Dar Al-Mahja Al-Bayda. [In Arabic].
Bukhari, M. (1990). Sahih al-Bukhari, Cairo: Arab Republic of Egypt, Ministry of Endowments, Supreme Council for Islamic Affairs, Committee for the Revival of Books of the Sunnah. [In Arabic].
Buroujerdi, M. (1947) Tafsir Jame, Tehran: Sadr Library. [In Persian].
Culture and Knowledge Center of the Qur’an. (1962). Holy Qur’an encyclopedia, Qom: Qom book park. [In Persian].
Dailami, Hasan ibn Muhammad, (1988), Aalam al-Din fi Sifat al-Mu'minin, Qom: Al-Bayt (PBUH) Foundation. [In Arabic].
Faiz Kashani, M. (1986). Al-Vafi, Isfahan: Library of Imam Amir al-Momineen Ali, (PBUH) [In Arabic].
Farahidi, K. (1989). Al-Ain, Qom: Hijrat Publishing. [In Arabic].
Hashemi, F. (2009). Examining Authenticity and Validity of the Commentary Traditions Attributed to Imam Askari, (PBUH), Mashhad: Astan Quds Razavi Islamic Research Foundation. [In Persian].
Helali, S. (1995). Asrari Ali Muhammad (a.s), translated by Ismail Ansari Zanjani Khoeini, Qom: Al-Hadi Publishing. [In Persian].
Hosseini Zubeidi, M. (1994). Taj al-Arus, scholar/corrector Ali Shiri, Beirut: Dar al-Fikr. [In Arabic].
Ḥurr Ameli, M. (1989). Wasael al-Shi'a, Qom: Al Al-Bayt (PBUH) Foundation. [In Arabic].
------------------. (1997). Al-Fusul al-Muhemma fi Asul al-Aemah, researcher/corrector Muhammad ibn Muhammad al-Hussein al-Qaini, Qom: Institute of Islamic Education of Imam Reza (PBUH). [In Arabic].
Ibn Abi Zainab, M. (1997). Al-Ghaiba, researcher/corrector Ali Akbar Ghafari, Tehran: Sadouq Publishing. [In Arabic].
Ibn Athir Jazari, M. (1948). Al-Nah'aya fi Gharib al-Hadith wa Athar, researcher/corrector Mahmoud Muhammad Tanahi, Qom: Ismailian Press Institute. [In Arabic].
Ibn Babiwayh, M. (1983). Ma'ani al-Akhbar, researcher/corrector Ali Akbar Ghafari, Qom: Islamic Publications Office attached to the Qom Seminary Society of Teachers. [In Arabic].
-------------------. (1993). Man La Yahzara al-Faqih, researcher/corrector Ali Akbar Ghafari, Qom: Islamic Publications Office attached to the Qom Seminary Society of Teachers. [In Arabic].
--------------------. (2000). Ayoun Akhbar al-Reza (PBUH), researcher/corrector Mehdi Lajavardi, Tehran: Jahan Publishing House. [In Arabic].
Ibn Faris, A. (1984). Mo'jam Maq'ayis al-Logh'a, researcher/corrector Abd Al-Salam Muhammad Haroun, Qom: Maktab al-Al'am al-Islami. [In Arabic].
Ibn Hammam Eskafi, M. (1984). al-Tamhis, Qom: The school of Al-Imam Al-Mahdi May God hasten his return. [In Arabic].
Ibn Hanbal, A. (1995). Musnad al-Imam Ahmad ibn Hanbal, a group of researchers, Beirut: Al-Resala Institute. [In Arabic].
Ibn Manzour, M. (1994) Lesan Al-Arab, researcher/corrector Jamal al-Din Mir Damadi, Beirut: Dar al-Fikr for printing and publishing and spreading – Dar-e Sader. [In Arabic].
Ibn Saydeh, A. (n d). Al-Mukhases, Beirut: Dar Al-Kutub Al-Elmiya. [In Arabic].
Ibn Shazan, M. (1987). Ma'at Manqaba Men Manaqib Amir al-Mu'minin and Imams, Qom: The school of Al-Imam Al-Mahdi May God hasten his return. [In Arabic].
Ibn Shuba Harrani, H. (1984). Tohaf al-Oqul, researcher/corrector Ali Akbar Ghafari, Qom: Teacher’s Society Publication. [In Arabic].
Ibn Sina, (1990). Al-Qanun Fi Al-Tib, translated by Abdurrahman Sharafkandi, Tehran: Soroush. [In Persian].
Jaladt, A. (2016). "Diagnosis, treatment and reports of plague epidemics in the era of Islamic civilization", Journal of Traditional Medicine of Islam and Iran, No. 30, pp. 223-230. [In Persian].
Juhari, I. (1957). Al-sehaah, researcher/corrector Ahmed Abdul Ghafoor Attar, Beirut: Dar Al-elm Lel Malaiin. [In Arabic].
Kashshi, M. (1989). Rijal al-Kashi-Ikhtiyar al-Marifa al-Rijal, researcher Mohammad ibn Al-Hasan Tousi/Hassan Mostafavi, Mashhad: Mashhad University Publishing House. [In Arabic].
Kuleini, M. (1987). Al-Kafi, researcher/editor: Ali Akbar Ghafari and Mohammad Akhundi, Tehran: Islamic books house. [In Arabic].
-----------------. (1402). Al-Kafi, translated by Seyyed Javad Mostafavi, Tehran: scientific Islamic Bookstore. [In Persian].
-----------------. (1431). Tohfa Al-Owliya (translation of Asul Kafi), translator Muhammad Ali Ardakani, researcher/corrector Muhammad Vafadar Moradi and Abd Al-Hadi Masoudi, Qom: Dar al-Hadith. [In Persian].
Majlesi, M. (1983). Behar al-Anwar, edited by a group of researchers, Beirut: House for Revival of Arab Heritage. [In Arabic].
------------------. (n d). Behar Al-Anwar Al-Jami’ah Li’l-Durar Al-Akhbar Al-Aem’ah Al-Abrar (peace be upon them), researcher Alawi and Mahmoudi, Beirut: House for Revival of Arab Heritage. [In Arabic].
-----------------. (1984). Mer’at Al-Oghoul in Sharhe Akhbare Ale-Rasul, edited by Seydhashem Rasouli Mahallati, Tehran: Dar Al-Kutub Al-Islamiyyah. [In Arabic].
Majlisi, M. (1986). Rawdat al-Muttaqin fi Sharh Man La Yahzaroh al-Faqih, researcher/editor Hossein Musavi Kermani and Ali Panah Eshtehardi, Qom: Koshanpur Cultural Islamical Foundation. [In Arabic].
Malik ibn Anas. (2004). al-Imam Malik’s Muta’, researcher Muhammad Mostafa Azami, Abu Dhabi: Zayed ibn Sultan Ale Nahyan Institute for Philanthropy and Humanities. [In Arabic].
Mazandarani, M. (1962). Sharh al-Kafi “al-Usul wa al-Rudah”, researcher Abolhasan Sha’rani, Tehran: Islamic library. [In Arabic].
Meibudi, A. (1993). Kashf Al-Abrar Wa Ed’at Al- Abrar (known as Tafsir Khwaja Abdullah Ansari), Tehran: Amirkabir. [In Arabic].
Mesbah Yazdi, M. (2001). Way and Guide Knowing, Qom: Imam Khomeini’s (may God rest his soul) Educational and Research institution. [In Persian].
Mufid, M. (1994). Correcting Imamiya Beliefs, Researcher/Corrector Husayn Dargahī, Qom: Shaykh Mufid Congress. [In Arabic].
Najashi, A. (1987). Rijal al-Najashi, verified by Musa Shabiri Zanjani, Qom: The group of teachers in the seminary in Qom, Islamic Publishing Foundation. [In Arabic].
Nasa’i, A. (n d). Al-Mujtaba from Al-Sunan (famous for Sunan Al-Nasa’i), Oman: House of International Ideas. [In Arabic].
Nasri Roudsari, S; Khodadoust, M; Baba Mahmoudi, F; Nasiri, I. (2019). Diagnosis and treatment of Cholera from the Perspective of Iranian Medical Scholars, Traditional Medicine of Islam and Iran, vol. 1, pp. 25-36. [In Persian].
Nejati, M. (2003). Qur’an and Psychology a, translated by Abbas Arab, Mashhad: Astan Quds Razavi Islamic Research Foundation. [In Persian].
Qusheiri Neishabouri, M. (14121992 Sahih al-Moslem, editior Muhammad Fouad Abdul Baqi, Cairo: Dar al-Hadith. [In Arabic].
Rāwandi, M. (1962). Social History of Iran, Tehran: Negah. [In Persian].
Shahid Thani, Z. (1989) Minyat al-Murid, researcher/editor Reza Mokhtari, Qom: Islamic Information Office. [In Arabic].
Sharif al-Radi, M. (1994). Nahj al-Balaghah, scholar/corrector Sobhi Saleh, Qom: Hijrat. [In Arabic].
Tabari, M. (1992) Jami’ al-Bayan fi Tafsir al-Qur’an (Tafsir al-Tabari), Beirut: Dar al-Ma’rifah. [In Arabic].
Tabrisi, F. (1953) Majma’ al-Bayan fi Tafsir al-Qur’an, Tehran: Nasir Khosrow. [In Arabic].
Tafreshi, M. (1958). Naqd Al-Rejal, Qom, Ahl Al-Bayt (peace be upon her). [In Arabic].
Tayyasi, A. (1998). Musnad Abi Dawud, researcher Muhammad ibn Abd al-Muhsin Turki, Egypt: Dar Hijr. [In Arabic].
Timi, Y. (2004). Tafsir of Yahya ibn Salam al-Taimi al-Basri al-Qairwani, Beirut: Dar al-Kutub al-Elmiya, Muhammad Ali Beyzoon’s manuscripts. [In Arabic].
Tirmidhi, M. (1998). al-Jami al-Sahih and Hu Sunan al-Tirmidhi, scholar Ahmad Muhammad Shakir, Cairo, Dar al-Hadith. [In Arabic].
Turaihi, F. (1956). Majma’ al-Bahrain, researcher/editor Ahmad Hosseini Eshkuri, Tehran: Mortazavi. [In Arabic].
Tusi, M. (1995). Rijal al-Tusi, investigator Jawad Qayumi Isfahani, Qom: The group of teachers in the seminary in Qom, Islamic Publishing Institution. [In Arabic].
-----------. (1999). Al-Fehrest, researcher Abd al-Aziz Tabatabai, Qom: Muhaqqiq Tabatabai Library. [In Arabic].
Ulianasab, S; Hazeri Jiqeh, A; Rame Parvar, A. (2016). "Material factors of human life span from the perspective of Islamic teachings”, Journal of Research in Religion and Health, No. 1, pp. 53-63. [In Persian].
-------------, (2018). "in Searching for factors of human spiritual span in the Qur'an”, Journal of Research in Religion and Health, No. 2, pp. 105-114. [In Persian].
Yazdi Hayeri, A. (2001). Elzam Al-Naseb Fi Esbat Al-Hojjah Al-Ghaeb, verified/corrected by Ali Ashour, Beirut: Al-Alami Foundation. [In Arabic].
Zamakhshari, M. (1996). Al-Faiq fi Gharib al-Hadith, researcher/corrector Ibrahim Shams al-Din, Beirut: Dar Al-Kutub Al-Elmiya. [In Arabic].
Zare, F, Mosawat, S, Fatemeh, J. (2018). "Plague in Traditional Iranian Medicine and Modern Medicine", Medical historical Journal, No. 32, pp. 86-95. [In Persian].

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار