برای شناخت راویان حدیث، معمولاً تنها به سخنان رجالیان دربارهٔ ایشان بسنده می‌شود؛ حال‌آن‌که قرینه‌های دیگری نیز وجود دارند که گاه می‌توانند ما را به شناسایی بهترِ راویان رهنمون‌سازند. یکی از این قرینه‌ها، بررسی مشایخِ یک راوی و نوع رابطهٔ وی با ایشان است. در این مقاله، برای روشن‌تر شدن این قرینه، بر روی یک محدث خاص به نام ابوالمُفَضَّل شَیْبانی (د. ۳۸۷ق) تمرکز شده که محدثی مشهور و دارای انبوهی از مشایخ بوده‌است. در این مقاله، تلاش شد تا جدا از داده‌های منابع رجالی، از راه تحلیل مشایخ ابوالمفضل نیز به شناخت دقیق‌تری دربارهٔ وی دست‌یافته‌شود. در این راستا، با تحلیل ویژگی‌های علمی و مذهبی در مجموعهٔ استادان ابوالمفضل و مقایسۀ آن‌ها با ویژگی‌های خودِ او، روشن شد که با توجه به تنوع مذهبی بالا درمیان مشایخ وی، به‌نظر‌می‌رسد وی بیشتر به فراوانی شمار احادیثِ خود و قرب‌اسناد دستیابی به رتبهٔ «حافظ» اهمیت می‌داده و حساسیت چندانی روی مذهب استادانش نداشته‌است. هم‌چنین این تنوع مذهبی نشان از رشد نیافتنِ ابوالمفضل مطابق با منش‌های حدیثیِ امامیه دارد و می‌تواند چراییِ تفاوت‌های محسوس در سندهای وی با نوعِ سندهای محدثان امامیه را روشن سازد. افزون بر این، روشن شد که درمیان انبوه مشایخ ابوالمفضل، ظاهراً ابن‌عقده (د. ۳۳۲ق) بیش‌ترین تأثیر را بر شخصیت وی از جهت‌های گوناگون داشته‌است، از جمله: گرایش‌های مذهبی، علاقه به موضوع‌های خاص برای تألیف و شیفتگی به دانش حدیث و حافظ‌بودن.
عنوان مقاله [English]
The narrator's teachers, a source to know him better; Example: A survey of the teachers of Abul Mufaddal al-Shaybani
نویسندگان [English]
Mohammad Afi Khorasani
1
hamed dejabad
2
1
Ph.D student of Quran and Hadith Studies, University of Tehran, Farabi College, Qom, Iran
2
Associate Professor, Department of Quran and Hadith Studies, Farabi College, University of Tehran, Qom, Iran
عافی خراسانی, محمد و دژآباد, حامد . (1404). مشایخ یک راوی، منبعی برای شناخت بهترِ او؛ نمونه: بررسی استادانِ ابوالمفضل شیبانی. حدیث پژوهی, (), -. doi: 10.22052/hadith.2024.254119.1422
MLA
عافی خراسانی, محمد , و دژآباد, حامد . "مشایخ یک راوی، منبعی برای شناخت بهترِ او؛ نمونه: بررسی استادانِ ابوالمفضل شیبانی", حدیث پژوهی, , , 1404, -. doi: 10.22052/hadith.2024.254119.1422
HARVARD
عافی خراسانی, محمد, دژآباد, حامد. (1404). 'مشایخ یک راوی، منبعی برای شناخت بهترِ او؛ نمونه: بررسی استادانِ ابوالمفضل شیبانی', حدیث پژوهی, (), pp. -. doi: 10.22052/hadith.2024.254119.1422
CHICAGO
محمد عافی خراسانی و حامد دژآباد, "مشایخ یک راوی، منبعی برای شناخت بهترِ او؛ نمونه: بررسی استادانِ ابوالمفضل شیبانی," حدیث پژوهی, (1404): -, doi: 10.22052/hadith.2024.254119.1422
VANCOUVER
عافی خراسانی, محمد, دژآباد, حامد. مشایخ یک راوی، منبعی برای شناخت بهترِ او؛ نمونه: بررسی استادانِ ابوالمفضل شیبانی. حدیث پژوهی, 1404; (): -. doi: 10.22052/hadith.2024.254119.1422
)