بررسی تحوّلات در فهم روایات اسلامی بر پایه مفهوم گفتمان بررسی موردی روایت «انا قتیل العبره»

نویسندگان

دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

تحوّل در فهم برخی روایات برجای مانده از پیشوایان دین، مسئله‌ای است که از دیرباز مورد توجه دانشمندان مسلمان بوده، و روش‌هایی نیز برای تحلیل این مسئله از سوی آن‌ها ابداع شده است. در کنار آن روش‌ها، در برخی موارد به کارگیری برخی مفاهیم پرکاربرد در حوزه علوم انسانی، می‌تواند تحلیل قابل قبول‌تری از این مسئله در اختیار نهد. مفهوم «گفتمان» یکی از این مفاهیم است. در این نوشتار، تحوّل صورت گرفته در فهم روایت «انا قتیل العبره» و کارکردهای گریه بر امام حسین(ع) در دوره معاصر(سده‌های 13ـ14 قمری) نسبت به دوره متأخر تاریخ اسلام(سده‌های10ـ12 قمری) با استفاده از مفهوم «گفتمان» مورد بررسی قرار گرفته است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که تحوّل در اندیشه سیاسی شیعه در دوران معاصر، موجب شده است که گریه بر ابا عبدالله(ع) که در دوره متأخر، غالباً عاملی برای کسب ثواب و آمرزش گناه دانسته می‌شد، بیشتر عاملی برای مبارزه با ظلم و بیداد تلقی ‌شود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A Study of the Changes in the Understanding of the Islamic Narrations on the Basis of the Concept of “Dialogue” Case Study of the Narration of Qatil Al- Abrah (murdered in tears)

نویسندگان [English]

  • Yunus Dehqani Farsani
  • Seyyed Kadim Tabatabaie
چکیده [English]

Changes in the understanding of some of the narrations from the religious guides, is an issue which has been the concern of the Muslim scholars for long time, and for analyzing it they have devised some methods. Besides these methods, employing some of the most used concepts in the field of humanities can in some cases provide a more acceptable analysis of this issue. The concept of dialogue is one of these concepts. In this article, the changes occurred over the understanding of the tradition of Qatil al- Abrah (murdered in tears), and the function of crying for Imam Hosein in the contemporary period (the thirteenth and the fourteenth centuries) in comparison to the previous periods of Islamic history (the twelfth and the tenth centuries) are discussed by means of “discourse”. The findings of the research show that the course of changes
of political thoughts in Shia in the contemporary period causes that crying for Imam Hosein, which was chiefly deemed as a means of reward and redemption previously, is now mostly deemed as a factor for fighting against the injustice and cruelty.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Qatil al- Abrah (murdered in tears)
  • crying
  • political thought of Shia
  • dialogue
  • Imam Hosein
  • jurisprudence of tradition