اجتهاد در تفسیر روایی نورالثقلین

نویسندگان

1 دانشگاه تهران

2 دانشگاه امام صادق(ع)

3 دانشگاه کاشان

چکیده

تفسیر نورالثقلین که توسط شیخ عبد علی بن جمعه عروسی حویزی فقیه و محدث امامی مذهب در نیمه دوم قرن یازدهم هجری و یا نیمه اول قرن دوازدهم نوشته شده است، تفسیری روایی به شمار می‌آید و حاوی بیش از سیزده هزار روایت است. حویزی این روایات را به عنوان روایات تفسیری ذیل آیات قرار داده است، به همین جهت این تفسیر در نگاهی گذرا، تفسیری روایی است ولی نگارنده در این پژوهش نشان داده است که این تفسیر به رغم اینکه به تفسیری روایی مشهور است، از اجتهاد خالی نیست. هر چند مفسر از اظهار نظر صریح برای تبیین آیات پرهیز کرده، تفکیک و گزینش روایات و چیدمان آن‌ها مبتنی بر یک نوع تلاش فکری با شیوه‌ای هدفمند صورت گرفته است. در این مقاله از این تلاش فکری به اجتهاد تعبیر کرده‌ایم و نشان داده‌ایم که اجتهاد حویزی بر مبانی و عوامل معرفتی و غیر معرفتی او استوار است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Exertion (Ijtihad) in Narrative Exegesis of Noor al-Thaqalayn

نویسندگان [English]

  • Muhammad Ali Mahdavi Rad 1
  • Abbas Mosallaeipur 2
  • Hamid Reza Fahimi Tabar 3
1
2
3
چکیده [English]

Noor al-Thaqalayn exegesis written by Abdul Ali Howayzi, Shiite jurist and hadith narrator in the late 11th century or early 12th century is considered as narrative. It contains more than 30000 narrations. Howayzi considers them as interpretive narrations related to the verses of Quran, so in a glance, the exegesis is a narrative commentary. However, being known as narrative, this study shows that it is not devoid of exertion (ijtihad), although the commentator avoided straight comments in explaining verses. Classifying, choosing and arranging narrations are based upon an intellectual effort and a purposeful approach. In this article, we interpret this intellectual effort as ijtihad and show that Howayzi's ijtihad is based on his epistemological and non epistemological factors.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Howayzi
  • Noor al-Thaqalayn
  • exertion (ijtihad)
  • epistemological foundations
  • non epistemological foundations
  • narrative exegesis