تأثیر غالیان بر روایات تفسیر منسوب به علی بن ابراهیم قمی

نویسندگان

دانشگاه یزد

چکیده

ابوالحسن علی بن ابراهیم قمی(زنده در 307 ق) از برجسته‌ترین محدثانی است که عموم بزرگان شیعه، وثاقت او را تأیید کرده‌اند. تفسیر منسوب به او که امروزه در دسترس همگان است، دربردارنده مطالبی است که با مقام علمی او چندان سازگار نیست. به نظر نگارندگان این مقاله، برخی روایات مجعول که با افکار غالیان تناسب دارد، در این تفسیر راه یافته است. این امر با توجه به حضور تعدادی از راویان غالی و متهم به جعل حدیث در سلسله اسناد برخی از روایات این اثر تقویت می‌شود. به ظنّ قوی، دانشمند نامداری نظیر شیخ طوسی(م 460 ق)، مطالب این تفسیر را قبول نداشته‌ و از این رو، در تفسیر خود به تفسیر قمی چندان استناد و اتکا نکرده است. در مقاله حاضر هم درباره صحت انتساب و وثاقت کتاب بحث شده و هم نقش و تأثیر غالیان بازنمایی و بررسی شده است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Influence of Exaggerators on the Narrations of Exegesis Attributed to Ali ibn Ebrāhim Qomi

نویسندگان [English]

  • Mostafā PourKermān
  • Bemān ‘Ali Dehghān Mangābādi
چکیده [English]

Abu Al-Hasan Ali ibn Ebrāhim Qomi (born in 307AH) is one of the most eminent hadith narrators. The Shiite experts have verified his trusteeship. The exegesis attributed to him which is now accessible for all, includes points that is not in accordance with his scientific status. According to the authors of the present article, in this exegesis there are some forged narrations which stand on exaggerators’ ideas. This claim is supported by finding some exaggerators, accused of making narrations, which are assumed to be references of several narrations in his work. It is supposed that the content of this exegesis is not endorsed by celebrated scholars such as Shaykh Tusi (born in 460AH). In his exegesis, Shaykh Tusi has not cited from this exegesis. The present article argues about the validity of this book and investigates exaggerators’ role and their influence on it.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Ali ibn Ebrāhim
  • the Exegesis Attributed to Qomi
  • Exagerate
  • Exaggerators
  • Forged Narrations