رویکرد حدیثی نجم‌الدین رازی در مرصاد العباد

نویسندگان

چکیده

چگونگی رابطۀ بین حدیث و عرفان، همواره یکی از محورهای قابل بررسی حدیث‌پژوهان بوده است. با اینکه عارفان در مقام فهم آموزه‌های دینی، به‌ویژه در حوزۀ تفسیر قرآن، بر کشف و شهود تکیه می‌کنند، کسانی از آنان به حدیث به عنوان یک منبع شناخت در تبیین آموزه‌های عرفانی توجه خاصی داشته وآن را در آثار خود به کار برده‌اند. نجم‌الدین رازی به‌خصوص با عنایت به مبانی عرفانی ویژۀ خود در مقایسه با برخی عارفان دیگر، با چنین نگاهی به سراغ حدیث رفته و از آن در کتاب مرصاد العباد استفاده کرده است. این پژوهش با روش توصیفی‌تحلیلی، رویکرد حدیثی نجم‌الدین رازی را در کتاب مرصاد العباد به‌ویژه از منظر نقل به معنا مورد واکاوی قرار داده است. نوع مواجهۀ نجم‌الدین رازی مؤید این نکته است که وی در تبیین تعالیم عرفانی، به حدیث به مثابه یک منبع معرفتی نگاه کرده و چنین رویکردی را می‌توان برگرفته از پیوند عرفان وشریعت در منظومۀ فکری عارفی مانند نجم‌الدین رازی دانست. صرف‌نظر از اندک احادیث مورد اسناد او که فاقد اعتبار و حجیت است، بیشتر احادیث این کتاب در متون حدیثی معتبر در نزد فریقین یافت می‌شود. تکیه بر نقل به معنا در کاربست احادیث در مرصاد العباد و توجیه آموزه‌های عرفانی براساس احادیث، مورد اهتمام این نویسندۀ عارف بوده است.

کلیدواژه‌ها